Τις τελευταίες εβδομάδες, οι δημόσιοι χώροι έζησαν μια πρωτοφανή σε έκταση και ένταση σύγκρουση. Από τη μία οι άνθρωποι του Δήμου, που με πρωτοφανή κυνισμό και επίδειξη εξουσίας προσπάθησαν να αποψιλώσουν κάθε τι το δημόσιο χωρίς καν να συμμετάσχουν στο αχρείαστο της συζήτησης ή έστω πληροφόρησης και από την άλλη ένας μεγάλος αριθμός από κατοίκους, αγανακτισμένοι από την απόλυτη και παράλογη κυριαρχία του τσιμέντου, την κοπή της τελευταίας ανάσας πρασίνου και την πρωτόγνωρη βιαιότητα επιβολής των αποφάσεων, με γκλοπ, δακρυγόνα και παρακρατικούς. Ένας κόσμος και ένας χώρος σε θέση άμυνας. Κύπρου και Πατησίων, Ελαιώνας, Άλσος Παγκρατίου. Η ιστορία είναι κοινή, το ίδιο και η διεκδίκηση.
Το ξερίζωμα του δημόσιου χώρου αποτελεί το ξερίζωμα των παλαιών ανθρώπων(όχι με την ηλικιακή έννοια) και την αντικατάσταση τους με νέους χωρίς ρίζες, χωρίς μνήμη. Οι πράξεις του Δήμου δεν συνιστούν απλά ένα οικολογικό ή πολιτικό έγκλημα. Αποτελούν καταστροφή της συλλογικής μνήμης, καταστροφή ενός συνολικού ιστορικού, διαμορφωμένου από εμπειρίες καθημερινότητας μοιρασμένες τυχαία στον χώρο, βιώματα γνωστών και αγνώστων σε ελάχιστη απόσταση, δημόσιες εικόνες δημόσιας εμπειρίας. Η αντίδραση πολλών άρχισε από αυτό. Από την απώλεια του χώρου φιλοξενίας, εξόδου, θέας, περιπάτου. Από την απώλεια ενός στοιχείου προσωπικού. Η προσωπική τριβή στο δημόσιο, είναι το πρώτο στάδιο διεκδίκησης του.
Κάθε πάρκο που έγινε πάρκιν, κάθε δέντρο που αντικαταστάθηκε με παρτέρι και αργότερα με γλάστρα, έχει μια ιστορία με κοινά στάδια. Περιορισμένη χρήση από τους κατοίκους, σταδιακή και συνειδητή απαξίωση από την πολιτεία, αίτημα λύσης του προβλήματος, μετατροπή του χώρου από την πολιτεία. Κατά κύριο λόγο, η αντίδραση των πολιτών κάνει μαζικά την εμφάνισή της στο τελευταίο στάδιο, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει ήδη ειλημμένες αποφάσεις και εκφρασμένα, κάτω από μια σκιά νομιμοφροσύνης, συμφέροντα. Το στάδιο όμως που έχει στην πραγματικότητα σημασία είναι το πρώτο, αυτό της χρήσης του χώρου.
Στις σύγχρονες αποξενωμένες κοινωνίες που βρεθήκαμε να ζούμε, ο τρόπος με τον οποίο κοινωνικοποιούμαστε είναι πολιτική πράξη. Η καλύτερη πολιτική υπεράσπιση του δημοσίου χώρου είναι η χρήση του. Αυτό αποδεικνύει και η εμπειρία από το πάρκο Κύπρου και Πατησίων, όπου οι καθημερινές βάρδιες υπεράσπισης του χώρου μετατράπηκαν σε πυρήνες ευρύτερης κοινωνικοποίησης και διαμόρφωσης της όψης και της χρήσης του. Αν κάτι τέτοιο είχε συμβεί πριν την κοπή των δέντρων, το μέλλον του πάρκου θα ήταν διαφορετικό.
Σε μια χώρα όπου το κλίμα δρα υπέρ του δημοσίου ανοιχτού χώρου, είναι πολιτικό ατόπημα ο χώρος αυτός να μην χρησιμοποιείται. Σε χώρες όπως η Αγγλία ή η Γερμανία, χώρες που το κλίμα δεν είναι σύμμαχος, τα πάρκα είναι κεντρικός πυρήνας συνάντησης και ανταλλαγής καθημερινότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοί οι χώροι υπάρχουν σε αφθονία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα ο όλο και πιο συρρικνωμένος αριθμός χρησιμοποιείται από ανθρώπους που η κοινωνία τοποθετεί στο περιθώριο και όχι από ιδεολογικούς αλλά από οικονομικούς-πρακτικούς λόγους: από άτομα τρίτης ηλικίας, μετανάστες, αστέγους. Ανθρώπους που βρίσκουν καταφύγιο απέναντι στην οικονομική απαίτηση.
Η καλύτερη πολιτική απέναντι στους δημοσίους χώρους είναι η επαναοικειοποίηση. Όταν το κρύο σπάσει, πρέπει να βρεθούμε όλοι στα πάρκα συστηματικά και ανοργάνωτα, υπερασπίζοντας όχι μόνο τον δημόσιο χώρο αλλά και μια κοινωνικοποίηση με ανθρώπινους όρους, αβίαστους και καθημερινούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου