Κυριακή 26 Ιουλίου 2009

Η προσφορά του Νίκου Τσιφόρου





Ο Νίκος Τσιφόρος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1912. Εμφανίζεται για πρώτη φορά στο ελληνικό θέατρο το 1928 και το 1944 κάνει την πρώτη μεγάλη επιτυχία με το θεατρικό του έργο ’’η πινακοθήκη των ηλιθίων’’. Τέσσερα χρόνια αργότερα, αρχίζει η ενασχόλησή του με τον κινηματογράφο, η οποία θα συνεχιστεί σε συνεργασία με τον Πολύβιο Βασιλειάδη δίνοντας μας κλασσικές κωμωδίες όπως: ‘’Η ωραία των Αθηνών’’(1954), ‘’Ο πύργος των ιπποτών’’ (1952) και ‘’Ο Κλέαρχος η Μαρίνα και ο κοντός’’. Σεναριογράφος, σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο Τσιφόρος θα γράψει πάνω από 40 θεατρικά έργα και περισσότερα από 80 σενάρια, ενώ θα αναδειχθεί ως ένας από τους κορυφαίους ευθυμογράφους και σατυρικούς συγγραφείς. Στις συνεργασίες του με μια σειρά από εφημερίδες και έντυπα (ανάμεσά τους το Βήμα, ο Ταχυδρόμος και το Πάνθεον), ο Τσιφόρος ξεχώρισε για τις επιφυλλίδες, τα επικαιρικά και τα Χρονογραφήματα του. Ανάμεσα στα πιο αγαπημένα και πιο δημοφιλή από τα πεζά του έργα είναι Τα παιδιά της πιάτσας, Τα παλιόπαιδα τ' ατίθασα και οι Σταυροφορίες .Πρόσφατα η εφημερίδα ‘’τα Νέα ‘’ αποφάσισε να επανεκδώσει και να διανείμει τα σατυρικά έργα του συγγραφέα.
Το έργο του Τσιφόρου ανήκει σε μια εποχή ανοιχτών περιοδικών και εφημερίδων, εντύπων που προσέφεραν ευκαιρίες σε νεόκοπους και επέτρεπαν στη λογοτεχνία να υπάρχει δίπλα στην δημοσιογραφία. Η επανέκδοση των έργων μας βάζει υποχρεωτικά μπροστά στη σύγκριση των δύο εποχών και των έντυπων χαρακτηριστικών τους. Ακόμα, η αυθαίρετη κλασσικοποίηση ενός συγγραφέα μέσα από τη διαφήμιση, διάδοση και διανομή του, για καθαρά εμπορικούς λόγους, θέτει ερωτήματα για τα αισθητικά κριτήρια που επιβάλλονται συνολικά για ιδιοτελείς σκοπούς. Οι εφημερίδες, λειτουργώντας ως κοινές επιχειρήσεις αποφεύγουν το ρίσκο του νέου και αδοκίμαστου, επιβάλλοντας την ηγεμονία του παλαιού, ταυτίζοντας το μέγεθος του χρόνου με το αισθητικό μέγεθος. Έτσι ενώ κάθε τι καινούργιο μένει εξόριστο στο περιθώριο, το ίδιο το παλαιό απονευρώνεται μέσα από την πλήρη αποδοχή της κλασικότητας του και γίνεται ακίνδυνο.
Ζούμε σε μια εποχή συνεχών επαναλήψεων και κακεκτύπων. Η ίδια η κλασσικοποίηση, πέρα από τον ορισμό του κλασσικού, λειτουργεί ως δημοφιλία και η δημοτικότητα αντικαθιστά ως κριτήριο την πρωτοτυπία. Από όλες τις θεατρικές παραστάσεις μιας σεζόν, πόσα έργα ανήκουν σε νέους συγγραφείς και πόσα σε κλασσικούς; Και από όλες τα νέα βιβλία πόσα ανήκουν σε νέους δημιουργούς; Η επανάληψη του παλαιού γεννά το μέτρο με το οποίο θα κριθεί το νέο. Έτσι η επανάληψη επιβιώνει και μέσα στο καινούριο. Πόσο νέο επιτρέπει αυτή η κατάσταση να περιέχεται στο κατ επίφαση καινούριο;
Ο Νίκος Τσιφόρος εμφανίστηκε στην εποχή του ως κάτι ξεχωριστό, αρκετά διαφορετικό από οτιδήποτε είχε προηγηθεί. Δεμένος άρρηκτα με την εποχή αυτή, σχολίασε και δημιούργησε, τύπους, χαρακτήρες και καταστάσεις, περιγράφοντας, κρίνοντας και σαρκάζοντας. Τώρα που οι καιροί αυτοί ανήκουν αμετάκλητα στο παρελθόν και το σατυρικό του κεντρί φαίνεται λειασμένο από τις συνθήκες, παραχωρείται ως πρόσθετο των εφημερίδων, ως ανάγνωσμα θαλάσσης. Εάν υποθέταμε πως ο Τσιφόρος εμφανιζόταν σήμερα, θα έβρισκε την ίδια θέση στον έντυπο κόσμο, μέσα σε μια κοινωνία που επαναλαμβάνεται αγκομαχώντας;
(στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: