Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2018

Σκάνδαλα, εθνικισμός και ισορροπίες τρόμου


Μέσα στη μόνιμη συνθήκη της έκτακτης ανάγκης που διανύουμε, η κρίση μεταμορφώνεται σε επιμέρους εκδοχές και αντιδράσεις, επιμερίζεται, φοράει πρόσωπα διαφορετικά και ταυτόχρονα αλλάζει τα περιεχόμενα ενός συνεχούς που επιβεβαιώνει την ύπαρξη και την έντασή του ακριβώς μέσα από τις αλλαγές του.
Κάθε γεγονός που βιώνουμε, είτε ως καθημερινότητα είτε ως κεντρική πολιτική είτε ως παρακολούθηση των εξελίξεων στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, μοιάζει με επιμερισμός ενός συνόλου. Μιας συνθήκης αλλά ταυτόχρονα και ενός συναισθήματος που μας κεντρίζει σε μόνιμη βάση, που μας ορίζει σε μόνιμη βάση. Τα μέρη του συνόλου συναντιούνται στον κοινό τόπο της κρίσης και η συνομιλία των μεταμορφώσεών της είναι αυτή που ορίζει το μέλλον μας.

Ο εθνικιστικός παροξυσμός για το Μακεδονικό, τα σκάνδαλα της Νοβάρτις, αλλά και οι παγκόσμιες εξελίξεις με τις συνεχόμενες πτώσεις των χρηματιστηρίων, την κλιμάκωση των εγκλημάτων και της έντασης στη Μέση Ανατολή, την επιστροφή της πυρηνικής αμφιβολίας για το αύριο, μοιάζουν να είναι παράλληλα γεγονότα, με το δικό τους ποσοστό σκοταδιού το καθένα. Γεγονότα που δεν επικοινωνούν, αλλά τυχαίνει να υπάρχουν ταυτόχρονα και παράλληλα. Και όμως παρόλο που το ένα γεγονός δεν εξηγεί το άλλο, παρόλο που τα περισσότερα από αυτά δεν συνομιλούν, μοιάζουν σαν να προέρχονται από την ίδια ρωγμή, την ίδια διαρρηγμένη συμφωνία.
Γιατί αν τα σκάνδαλα μοιάζουν να περιγράφουν με τον καλύτερο τρόπο το αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκε το παρελθόν μας μέσα από την απόλυτη αποσάθρωση του κοινωνικού συμβολαίου, η εθνικιστική κλιμάκωση και η λύση της μισαλλοδοξίας ως αντίδοτο στην καθημερινή μιζέρια και απογοήτευση περιγράφουν με τον καλύτερο τρόπο το αδιέξοδο μέλλον. Και αν οι μέχρι τώρα αντιδράσεις των πρωταγωνιστών των σκανδάλων φανερώνουν έλλειψη υπεύθυνης πολιτικής στάσης, η επιχειρηματολογία και η ρητορική των πρωταγωνιστών του νέου «Μακεδονικού» (κάποιοι ταυτίζονται μάλιστα) αποκαλύπτουν το μέγεθος του πολιτικού τυχοδιωκτισμού. Και όσο το φόντο των σκανδάλων, η μη απονομή δικαιοσύνης και η ατελείωτη κουβέντα γύρω από το δευτερεύον μοιάζουν ικανά να φέρουν ακόμα μεγαλύτερες ρωγμές στο πεδίο του πολιτικού, άλλο τόσο η προοπτική της κατοχύρωσης του εθνικισμού ως μόνου πολιτικού λόγου γύρω από τα εθνικά θέματα μοιάζει ταυτόχρονα ικανή να μετατρέψει τον πολιτικό λόγο σε μια ατελείωτη μισαλλόδοξη υστερία βασισμένη αποκλειστικά σε στερεότυπα, ψεύδη και ηθελημένες παρερμηνείες της ιστορίας.

Γιατί, αν όλα αυτά περιγράφουν την αναδιάταξη των βεβαιοτήτων και τον κίνδυνο που εκκρεμεί στο εσωτερικό, υπάρχει μια σειρά από διεθνή γεγονότα που ζωγραφίζουν με τον ίδιο τρόπο τη μεγάλη πλανητική εικόνα: η συνεχιζόμενη επιδρομή των Τούρκων στη βόρεια Συρία και η μηδενική αντίδραση της διεθνούς κοινότητας απέναντί της, τα δίχως τέλος εγκλήματα εις βάρος των Παλαιστινίων, η επαναχάραξη του χάρτη επιρροής και ισορροπιών από το τρίγωνο ΗΠΑ – Σαουδική Αραβία – Ισραήλ, η ένταση στην κόντρα των ΗΠΑ με την Βόρεια Κορέα και η κουβέντα για το ποιος έχει το μεγαλύτερο κουμπί, η συνεχόμενη αναδιάταξη των κέντρων ισχύος και των παγκόσμιων συσχετισμών, που προς το παρόν εκδηλώνονται με περιφερειακές συρράξεις και αμφίβολες λυκοσυμμαχίες, και ταυτόχρονα μια σειρά από μικρά συνεχιζόμενα κραχ, που μεταδίδονται από το ένα χρηματιστήριο στο άλλο, υπενθυμίζουν πόσο επισφαλές είναι να νομίζουμε ότι απομακρυνόμαστε από τους χρηματοπιστωτικούς κινδύνους του πρόσφατου παρελθόντος.
Το σύνολο όλων αυτών των γεγονότων αποτελεί το φόντο της δικής μας πραγματικότητας. Εντός της νέα κανονικότητας που μεταμορφώνει την κρίση σε επί μέρους συμπτώματα και καταλογραφεί εφιάλτες. Του παρελθόντος και του μέλλοντος. Δηλαδή σταθερά του παρόντος μας.

(στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: