Η πόλη του διαβόλου

Κάθε νέα πόλη στήνει μπροστά σου αυτά που ήδη κουβαλάς μέσα σου γι’ αυτήν. Τη μυθολογία των συνειρμών, τη γεωγραφία της φαντασίας, την προσδοκία της επιβεβαίωσης των προσδοκιών.
Υπάρχουν πόλεις που καταφάσκουν και πόλεις που πολλαπλασιάζουν τα όσα κουβάλαγες μέσα σου γι’ αυτές, υπάρχουν πόλεις που απογοητεύουν και πόλεις που συνηγορούν στο τίποτα που σου χαρίζουν. Και ύστερα υπάρχει το Τορίνο.
Πόλη που δεν μπορεί να καταταχτεί, πόλη που δεν σου επιτρέπει να την προσεταιριστείς με ευκολίες. Αν και μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Ιταλίας, το Τορίνο μένει απρόσιτο.
Εδώ δεν υπάρχει τουρισμός, αν ψάξεις στα ράφια, δύσκολα θα βρεις τουριστικό οδηγό, στους δρόμους της δεν θα συναντήσεις αφιονισμένα πλήθη τουριστών να ψάχνουν ντεκόρ για τις φωτογραφίες τους.
Παρ’ όλα αυτά, η πόλη επιμένει να είναι εξαιρετικά όμορφη, με τις στοές και τις πλατείες, την κουλτούρα του καφέ και τα αχανή πλακόστρωτα.
Αγνωστη παγκόσμια πρωτεύουσα της σοκολάτας, γέννησε άπειρες γεύσεις κοινές σε όλους μέσα στους αιώνες (nutella, ferrero, Gianduiotto) αλλά ξέχασε να διαφημίσει την καταγωγή τους.
Πρωτεύουσα του κρασιού της Ιταλίας, με το Barolo και το Barbaresco να αποτελούν δύο από τα πιο έξοχα κρασιά του κόσμου.
Παλιά πρωτεύουσα της ιταλικής λογοτεχνίας πριν το κέντρο βάρους να μεταφερθεί στο Μιλάνο. Πρώτη πρωτεύουσα της ίδιας της Ιταλίας μέχρι το 1865 και «λίκνο της ιταλικής ανεξαρτησίας».
Πατρίδα του Καβούρ και σπίτι του Γκράμσι. Εδώ έζησε ο Καλβίνο και εδώ αυτοκτόνησε ο Παβέζε. Εδώ επίσης αυτοκτόνησε ο Πρίμο Λέβι και κατέρρευσε ο Νίτσε.
Πόλη της Fiat και του ιταλικού βιομηχανικού θαύματος. Σήμερα το εργοστάσιο στο Lingotto (κάποτε το μεγαλύτερο εργοστάσιο στην Ευρώπη) έχει μετατραπεί σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων και θεαμάτων.
Και όμως η ισχυρή βιομηχανία απλώνει ακόμα τη σκιά της πάνω από την πόλη. Αυτή έφερε εργάτες από όλη την Ιταλία και από τον υπόλοιπο κόσμο διαμορφώνοντας έτσι την ταυτότητα της πόλης μέχρι και σήμερα.
Η οικογένεια Agnelli παραμένει μέχρι και σήμερα ιδιοκτήτρια και ενός άλλου συμβόλου της πόλης, της Γιουβέντους. Στο Derby della Mole, η Γιουβέντους αντιμετώπιζε την άλλη μεγάλη ποδοσφαιρική ομάδα της πόλης, την Τορίνο.
Για δεκαετίες το ντέρμπι είχε ταξικό χαρακτήρα. Η Γιουβέντους ήταν η ομάδα των πλουσίων ιδιοκτητών και της αριστοκρατίας, ενώ η Τορίνο η ομάδα της εργατικής τάξης και των εργοστασίων.
Κάτι περίεργο υπάρχει στο Τορίνο. Παρ’ όλο που η ιταλικότητά της είναι εμφανής σε κάθε πτυχή της, η πόλη θυμίζει περισσότερο τις αντίστοιχες γαλλικές πόλεις.
Η πόλη σε έλκει και σε κρατά σε απόσταση ακριβώς την ίδια στιγμή. Δεν σε εντυπωσιάζει όπως οι περισσότερες ιταλικές πόλεις αλλά εισχωρεί μέσα σου σταδιακά χωρίς απαραίτητα να το καταλαβαίνεις.
Ο Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο είχε περιγράψει την πόλη ως: «η πιο περίεργη, η πιο αινιγματική, η πιο ανησυχητική πόλη, όχι μονάχα στην Ιταλία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο».
Ισως από αυτή την περίεργη αίσθηση να ξεκινά το λαϊκό προσωνύμιο που κουβαλά η πόλη.
Το Τορίνο είναι γνωστό και ως η «Πόλη του Διαβόλου». Βέβαια κανείς από όσους θα σε ενημερώσουν για αυτή την αξιαγάπητη ονομασία δεν είναι σε θέση να σου εξηγήσει για ποιον λόγο ονομάζεται έτσι.
Αλλοι λένε πως τη νύχτα άμα πετάξεις πάνω από την πόλη βλέπεις να σχηματίζεται το πρόσωπο του σατανά, άλλοι σου απαριθμούν μια σειρά από τοπόσημα, αγάλματα, επιγραφές και σημάδια σε όλη την πόλη που παραπέμπουν στον αποκρυφισμό.
Αλλοι σου αναφέρουν τους έξι επίσημους εξορκιστές που έχει η πόλη, τον παράλογο υψηλό αριθμό από μάγους, μέντιουμ, χαρτορίχτρες κ.λπ., τον φημολογούμενο αριθμό των 40.000 οπαδών του σατανά και τους φημολογούμενους υπόγειους ναούς τους.
Ισως όλα αυτά να μην περιγράφουν τίποτα περισσότερο από το περίεργο αποτύπωμα που αφήνει η πόλη στους επισκέπτες της.
Τίποτα άλλο από την περιγραφή μιας βαθιάς γοητείας που δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί, να αναλυθεί σε όμορφα κτίρια, αγάλματα, σιντριβάνια και λοιπές τουριστικές ατραξιόν.
Από αυτό το αδιόρατο τσίμπημα που σε κάνει να θες να επιστρέψεις στο Τορίνο.

(στην Εφημερίδα των Συντακτών)