Ενοικοι στο κεχριμπάρι του χρόνου

(συνέχεια στο προηγούμενο)

Ισως να μη μεγαλώσαμε ποτέ γιατί όλοι οι ήρωές μας πεθάναν νέοι.
Τα πρόσωπα που μας γοήτευσαν είναι πρόσωπα που χάθηκαν νωρίς. Ηθοποιοί, μουσικοί, ποιητές.
Πρόσωπα καταδικασμένα να μη γεράσουνε ποτέ. Και δεν θα πεθάνουνε ποτέ, μα θα πεθαίνουν κάθε μέρα (όπως λέει και ο ποιητής).
Αφού ο θάνατος είναι κυρίαρχος στην καταγραφή της ζωής τους. Της ζωής την οποία εκείνος έπαψε. Ισως πολλές φορές πιο έντονα και από το έργο τους.
Ο θάνατός τους είναι η βιογραφία τους.
Ο Μόρισον, ο Κομπέιν, ο Ραντιγκέ, ο Βιγκό, ο Ρίβερ Φίνιξ, ο Τζέιμς Ντιν, ο Χιθ Λέτζερ. Οι λεγεώνες των πρόωρα χαμένων.
Αυτών που ταύτισαν τη νεότητα με την ηλικία, αυτών που ταύτισαν τον ενθουσιασμό του ξεκινήματος με την απότομη ανακούφιση του τερματισμού.
Ο θάνατος τους διαπερνά αναδρομικά, με αντίθετη φορά, σαν όλα τα γεγονότα να οδηγούν ακριβώς εκεί.
Με τρόπο πιο έντονο απ’ ό,τι συμβαίνει με όλους τους άλλους.
Η Σίλβια Πλαθ, ο Κιτς, οι Σέλεϊ. Μαζί τους και ο Αρθούρος Ρεμπό, που διάλεξε να πεθάνει δίχως θάνατο σταματώντας να γράφει στα 19.
Ολοι τους εκβάλλουν στον πρόωρο χαμό. Και αυτός σε ανταπόδοση τους συντηρεί στους αιώνες, φωτογενείς μέσα στον χρόνο που γερνά.
Ο θάνατος βουτάει τα γεγονότα στο κεχριμπάρι. Τα ανασύρει από το παρελθόν, όμοια ξανά και ξανά.
Εμφανίζει ξανά και ξανά την ίδια εικόνα. Μια εικόνα που δρα αντίθετα σ' αυτόν τον ίδιο.
Που υπενθυμίζει ταυτόχρονα την πρόωρη άνοιξη και τον ακαριαίο χειμώνα. Αυτό το μείγμα και αυτή η ταύτιση νεανικής ευαισθησίας και πένθους.
Γι' αυτούς που δεν καταλαβαίνουν τον ψίθυρο των πρόωρα χαμένων, το έργο τους μεταμορφώνεται σε μια υπόσχεση που δεν ευοδώθηκε.
Διαβάζοντας τα κείμενα, τους δίσκους, τις ταινίες, μονίμως υπογραμμίζουν τα αυριανά έργα τους που δεν πραγματοποιήθηκαν.
Τα έργα τους χάνουν την αυτοτέλειά τους, γίνονται υπόθεση εργασίας για όσα τελικά δεν ήρθαν.
Και ίσως τελικά η βασική συνθήκη που τους κατέστησε ήρωες να ήταν αυτός ο πρόωρος χαμός τους.
Πρόσωπα οριστικά, που εκκρεμούν ακόμη ως αιώνιες μη απαντημένες προοπτικές. Ως δυνατότητες που καταγράφηκαν και νοερά συνεχίζουν.
Μα για όλους όσοι αγάπησαν τους πρόωρα χαμένους, το έργο που προηγήθηκε του θανάτου τους γίνεται προοπτική της ζωής τους μετά τον θάνατό τους.
Ο θάνατος είναι απλά το κέντρο. Το πριν και το μετά δύο όμοιες υποσχέσεις που απαντήθηκαν.
Ποτέ μου δεν κατάλαβα γιατί σε όλα τα βιβλία και τα λήμματα των εγκυκλοπαιδειών οι φωτογραφίες των συγγραφέων τούς δείχνουν γερασμένους.
Σαν η ηλικία να προσπαθεί να επιβεβαιώσει τη σοβαρότητα των έργων, το βάθος της δημιουργίας. Σαν η τέχνη να είναι μια υπόθεση για τους μεγάλους.
Οι πρόωρα χαμένοι λοιπόν μας προστατεύουν από την ηλικία, προστατεύουν τους καλλιτέχνες που γέρασαν από το ίδιο τους το γήρας και τελικά την ίδια την τέχνη από τον χρόνο.
Είναι ο εθισμός μας στο οριστικό. Οχι στο οριστικό του θανάτου. Στο οριστικό μιας νεότητας που δεν φθείρεται. Και έτσι εμείς ζητούμε να βρούμε λίγο χώρο στο κεχριμπάρι.
Να συντηρήσουμε τους τρόπους και το ακαριαίο του -εδώ και τώρα- που είναι η νεότητα. Και τα γεγονότα γύρω μάς προσπερνούν.
Πορτοφολάδες βουτούν μονίμως τα ημερολόγιά μας.
Σιγά σιγά γινόμαστε γονείς των ηρώων μας (ή έστω των ηλικιών τους), αφήνουμε αμήχανα το παράδειγμά τους και αναζητούμε νέες βιογραφίες.
Αμήχανα, αφού ποτέ δεν διδαχτήκαμε το τι σημαίνει να ωριμάζεις, πόσο μάλλον να γερνάς. Ισως -σκεφτόμαστε- να μη μεγαλώσουμε ποτέ, αφού οι ήρωές μας πεθάναν όλοι νέοι.
Και οι πρόωρα χαμένοι που αγαπήσαμε κατοικούν για πάντα μέσα μας.
Και έτσι ανέγγιχτοι και νέοι μάς διδάσκουν (για τελευταία φορά) πως η ηλικία είναι μία και ατόφια.
Και πως αποκτά το νέο νόημά της μονάχα όταν τη χαρίζεις ολόκληρη σε μια νεόκοπη ανάσα.

(στην Εφημερίδα των Συντακτών)