Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015

Σβήνοντας με κόκκινο μελάνι: Οι εκλογές και η αλλαγή των ΜΜΕ





Δεν είμαι σίγουρος με ποιες εικόνες, με ποιες καταγραφές ή έστω ποιες ενδείξεις μπορεί να ειπωθεί πως μια εποχή αλλάζει. Η όποια αλλαγή θα σχηματίσει σταδιακά το πρόσωπό της, με ψηφίδες διαφορετικού μεγέθους, βαλμένες με διαφορετικό ρυθμό και ταχύτητα παρουσιάζοντας μια όψη έτοιμη να κριθεί απ τους καθρέφτες. Και είναι νωρίς, παρά τις συμβολικές κινήσεις μεγάλης σημασίας των πρώτων ημερών, παρά τις εξαγγελίες που υπόσχονται ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο, για να μιλήσουμε με βεβαιότητα για μια σίγουρη αλλαγή. Αν κάτι, όμως, φάνηκε ήδη από τα πρώτα λεπτά των εκλογών αυτό είναι η –άλλοτε διακριτική και άλλοτε ατσούμπαλη- αλλαγή στάσης πολλών μέσων ενημέρωσης και πολλών δημοσιογράφων προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τη νέα κυβέρνηση. Ένας ήπιος εναγκαλισμός -μη φανταστείτε κάτι παθιασμένο, σαν να προσπαθεί να σε στραγγαλίσει ένα ζιβάγκο.

Γλείψιμο χωρίς προηγούμενο

Η πιο χαρακτηριστική αλλαγή φάνηκε στα όργανα του ΔΟΛ αφού το «Βήμα» ήδη από το Σάββατο πριν τις εκλογές είχε βαφτεί κόκκινο κάνοντας λόγο για «Το σχέδιο για την επόμενη μέρα» και περιγράφοντας ως «ιστορικών διαστάσεων» την «πολιτική ανατροπή από ενδεχόμενη πρωτιά Τσίπρα». Είχε προηγηθεί, άλλωστε, πρωτοσέλιδο της 11ης Ιανουαρίου με τίτλο «Η ευκαιρία της Αριστεράς». Στο editorial μάλιστα ο Σταύρος Ψυχάρης εξηγεί γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ συμφέρει τη χώρα. Επόμενη εφημερίδα που βάφτηκε στα χρώματα των μπολσεβίκων ήταν τα ΝΕΑ της Δευτέρας με τίτλο: «Η Ελλάδα άλλαξε σελίδα». Και εδώ συναντούμε την «ιστορική διαστάσεων νίκη» που μάλιστα δημιουργεί «μια σημαντική ευκαιρία για την αριστερά». Σε παρόμοιο τέμπο κυμαίνονται και τα περισσότερα άρθρα της εφημερίδας . Πιο διακριτική η στάση της «Καθημερινής», η οποία ενώ στο κύριο άρθρο της την μέρα των εκλογών μας προέτρεπε να «σκεφθούμε ψύχραιμα πριν ρίξουμε την ψήφο μας, γιατί ούτε η Ελλάδα ούτε και η Ευρώπη βρίσκονται σε κανονικές συνθήκες», την επόμενη μέρα μας διαβεβαίωνε πως «Ευχή όλων είναι να μπορέσει η νέα κυβέρνηση να φέρει σε πέρας τη σκληρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους και δανειστές».
Στο τηλεοπτικό πεδίο τα πράγματα υπήρξαν πιο κραυγαλέα και πιο εξώστρεφα και καταγράφονται κάπως, όπως επέλεξε να τα περιγράψει ο Γιώργος Παπαχρήστος στα μετεκλογικά ΝΕΑ «προσπαθώ να μπω και εγώ στο κλίμα της εποχής- τέτοιο γλείψιμο χθες στα κανάλια στους συριζαίους δεν έχει προηγούμενο!». Νομίζω πως όποιος παρακολούθησε την εκλογική βραδιά και τις συζητήσεις της έχει διαμορφώσει άποψη και δεν χρειάζονται περισσότερες καταγραφές. Ας αναφέρουμε κατ’ εξαίρεση τις ευχές του (πολυαγαπημένου) Γιώργου Τράγκα και τις διαβεβαιώσεις του πως στην κυβέρνηση είναι όλοι φίλοι του καθώς και μερικά σχόλια τύπου: «Εύστοχη η τοποθέτηση του Πανούση στο υπουργείο. Σώφρων άνθρωπος, σοβαρός, από τους σοβαρότερους που έχει συμπεριλάβει ο κ. Τσίπρας στην Κυβέρνηση». Και επίσης : «Τα συγχαρητήριά μου στον καθηγητή, τον κ. Κατρούγκαλο. Φλογερός καθηγητής».
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να προσθέσουμε επίσης και μια σειρά από αφιερώματα στα δελτία ειδήσεων ή σε κουτσομπολίστικες εκπομπές σε σχέση με τη ζωή του Πρωθυπουργού και των υπουργών, των συζύγων και των ενδιαφερόντων τους, των σταθμών στη ζωή τους κτλ. Των βιογραφισμών αυτών που προσπαθούν να εντάξουν σε ένα αισθητικό συνεχές ανθρώπους από έναν χώρο τελείως ξένο σε αυτή την κουλτούρα -αν όχι εχθρικό σε πολλές περιπτώσεις.

Οι καιροί έχουν αλλάξει

Όλες αυτές οι αλλαγές που ήδη έχουν αρχίσει να διακρίνονται και πολύ περισσότερο αυτές που θα ακολουθήσουν, δεν έχουν να κάνουν στην πραγματικότητα μόνο με το φόβο που ορισμένοι δημοσιογράφοι ή δημοσιογραφικοί οργανισμοί μπορεί να αισθάνονται από τον ΣΥΡΙΖΑ ή από τις διακηρύξεις του για το πώς θα διαχειριστεί τις τηλεοπτικές συχνότητες και το γενικότερο τοπίο των ΜΜΕ. Ούτε επίσης μόνο με τις παραδοσιακές απότομες αλλαγές στη γραμμή ομίλων και εφημερίδων όταν η εξουσία αλλάζει χέρια. Έχει να κάνει επίσης με την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα κυρίαρχα αυτά μέσα. Μια έλλειψη η οποία καταγράφεται εδώ και καιρό και στην πραγματικότητα μεταφράζεται ως έλλειψη επιρροής. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές δεν είναι απλώς ένα σημείο καμπής προς αυτή την κατεύθυνση, είναι η ίδια η απόδειξη πως οι καιροί έχουν αλλάξει και πως το μιντιακό κατεστημένο δεν βρίσκεται πια σε θέση να ανεβάζει και να κατεβάζει κυβερνήσεις και ευνοουμένους. Με λίγα λόγια, η κίνηση αυτή των κυρίαρχων ΜΜΕ, καταφέρνει να δράσει ενάντια στις ίδιες της προθέσεις της, αφού έρχεται να διαβεβαιώσει πως οι συνθήκες είναι ώριμες για να υπάρξει εκδημοκρατισμός και διαφάνεια στον χώρο του δημοσίου λόγου. Όση κόκκινη μελάνη και αν σπαταληθεί η γραφή τους θα παραμένει ανορθόγραφη και οι ευθύνες τους για την κατάσταση των τελευταίων ετών δεδομένες.

(στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: