Γεννημένοι το 1984

‘’ Είναι ευκολότερο να φανταστείς το τέλος του κόσμου, παρά το τέλος του καπιταλισμού’’
(φράση που αποδίδεται στον Σλάβοι Ζίζεκ)


‘’ Την πρωτοχρονιά εκείνη έτυχε να βρεθώ στην Στοκχόλμη. Το θυμάμαι χαρακτηριστικά γιατί όλα τα βιβλιοπωλεία στο κέντρο της πόλης είχαν επιλέξει να στολίσουν τις βιτρίνες τους με το βιβλίο του Όργουελ. Όπου και να γύριζες το βλέμμα σου έπεφτε πάνω σε αυτό το νούμερο. 1984. Σε κάποιο σημείο ένιωθες, πως η πρωτοχρονιά αυτή δεν ήταν απλά μια αλλαγή της χρονολογίας, μια φάλτσα εκκίνηση για ένα αφελές νέο ξεκίνημα, αλλά  εορτασμός για μια προφητεία που δεν εκπληρώθηκε. Το παρελθόν δεν είχε γραφτεί ξανά από την αρχή, το Υπουργείο Αλήθειας δεν είχε υιοθετήσει ακόμη αυτή την τόσο κομψή ονομασία και ο Μεγάλος Αδερφός δεν μας κοιτούσε. Μαζί με τις ζητωκραυγές που πάντα ακολουθούν την αντίστροφη μέτρηση προς τη νέα χρονιά, έβγαινε και ένα ξεφύσημα ανακούφισης. Ακόμα και από μένα. Και να σκεφτείς πως πότε μου δεν πολυσυμπάθησα το συγκεκριμένο βιβλίο.’’
Αυτά μου έλεγε ένας φίλος των γονιών μου σε κάποια γενέθλια μου. Έτυχε να γεννηθώ το 1984 (και αρκετοί ακόμα φαντάζομαι) και η ημερομηνία υπήρξε η αφορμή για το ξεκίνημα  αυτής της συζήτησης. Ταυτόχρονα υπήρξε και η αφορμή για έναν ανόητο παιδικό ενθουσιασμό κάθε φορά που αντίκριζα το βιβλίο. ‘’Ένα βιβλίο που έχει την ημερομηνία της γέννησής μου για εξώφυλλο! Σίγουρα κάποια στιγμή θα το διαβάσω…’’ Θυμάμαι την πρώτη φορά που διάβασα το βιβλίο. Ο κόσμος δεν είχε χωριστεί σε τρία υπερκράτη, το κόμμα δεν ήταν τόσο ισχυρό, τα υπουργεία δεν είχαν τόσο κομψά ονόματα, οι άνθρωποι τόσο περίεργα επαγγέλματα και.. και… θα μπορούσα να περιγράψω το πρώτο εκείνο συναίσθημα ως μια αίσθηση διαστροφικής απογοήτευσης. Γιατί όσα περιγράφονταν στις σελίδες μπορεί να ήταν φρικτά, αλλά ταυτόχρονα είχαν τη φωτογένεια του μέλλοντος, το βάρος της Αποκάλυψης, τη χροιά του Άλλου. Και όμως το μέλλον είχε γίνει παρελθόν πριν καν συμβεί και η πραγματικότητα έμοιαζε ασφαλής μα καθόλου ελκυστική, ανεκτή να την ζήσεις αλλά ελάχιστα ενδιαφέρουσα να τη διηγηθείς.
Από τότε ζήσαμε πολλές ημερολογιακές ματαιώσεις: Η ραδιενέργεια δεν ερήμωσε το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη όπως εμπιστευτικά μας εξομολογήθηκε το Blade Runner.  Η ημέρα της Κρίσης δεν ήρθε στις 29 Αυγούστου του 1997  όπως μας είχε υποσχεθεί ο ‘’Εξολοθρευτής 2’’,  την ίδια χρονιά δεν συνέβη καν ο 3ος παγκόσμιος  για τον οποίο μας μίλησε το ‘’Απόδραση από την Νέα Υόρκη’’. Καμία Οδύσσεια προς κανένα διάστημα δεν ξεκίνησε το 2001 και κανένας κόσμος δεν τελείωσε το 2000 όπως μας βεβαίωναν με σιγουριά οι χιλιαστές. Μέχρι και οι Μάγια συνέταξαν ολόκληρο ημερολόγιο για να αστοχήσουν στις 21 Δεκεμβρίου του 2012 όταν –για άλλη μια φορά- ο κόσμος δεν τελείωσε.
Όσο πιο πολλές ημερομηνίες κουβαλούμε τόσο πιο συχνά συγχέουμε το παρόν με το μέλλον. Κάθε μέρα στήνονται γύρω μας αόρατες και βουβές παρελάσεις. Γιορτάζοντας όχι σημαιοστολισμένες επετείους αλλά γεγονότα που δεν συνέβησαν, αποκαλύψεις που ματαιώθηκαν, κόσμους που συνόρευσαν για λίγο σε κάποια φαντασία για να χαθούν ύστερα μακριά.
Μα η μυθοπλασία βουτά τις ρίζες της στην πραγματικότητά μας. Τα τελευταία χρόνια ακούμε καθημερινά για βασανιστήρια, για την παρακμή των πόλεων, την έξαρση της βίας, ο Μεγάλος Αδερφός έγινε φράση στα δελτία ειδήσεων, τελευταία όλο και πιο συχνά μαθαίνουμε για μαζικές παρακολουθήσεις. Η πραγματικότητα αντιγράφει σενάρια φτηνών ταινιών και τα μεταφράζει σε μια αμείλικτη πραγματικότητα.
Τώρα όλες μας οι ιστορίες διαδραματίζονται σε ένα προσεχές μέλλον. Όταν το παρόν μας θα έχει μεταμορφωθεί σε ένα μυθιστόρημα  που  διαψεύστηκε και η πραγματικότητα σε κάτι καλύτερο από την κοινότοπη και αιχμηρή δυστοπία που βιώνουμε.

(Στην Εφημερίδα των Συντακτών)