Παρασιτώντας στο Παρόν

-         Είμαι μέρος αυτού του κόσμου. Είμαι κομμάτι του.

Τα  Παράσιτα της Βίβιεν Φραντσμαν  γράφτηκαν ύστερα από παραγγελία της θεατρικής εταιρείας Clean Break. Η θεατρική εταιρία ιδρύθηκε το 1979 από δύο φυλακισμένες γυναίκες, που πίστευαν ότι το θέατρο είναι το κατάλληλο όχημα για να φέρει τα βιώματα των φυλακισμένων γυναικών σε άμεση επαφή με το κοινό. Στα Παράσιτα η συγγραφέας θα συνεργαστεί με φυλακισμένες γυναίκες καθώς και με μονάδες ψυχικής υγείας, ώστε να κατασκευάσει πρόσωπα και καταστάσεις  που ενσαρκώνοντας μια επί μέρους ιστορία, θα αφηγηθούν μια συνολική ιστορία.  Το έργο παρουσιάζεται στο θέατρο του Νέου Κόσμου σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.

Τα Παράσιτα είναι ένα επείγον έργο, ένα έργο απόλυτου παρόντος. Όχι απλά επειδή γράφτηκε το 2014, ή επειδή οι ηρωίδες και οι καταστάσεις που περιγράφει είναι φέτες ζωής κομμένες από το δικό μας τώρα, αλλά γιατί το παρόν είναι η συνθήκη στην οποία καταδικάζονται οι δύο πρωταγωνίστριες, τα ‘’παράσιτα’’ των κοινωνιών μας, οι χωρίς φωνή κάτοικοι του γύρω μας καιρού.

Η Πινκ και η Ρόλυ, οι δύο αδερφές του έργου βιώνουν  την αποανθρωποποίηση σε όλα τα στάδια και με όλους τους τρόπους. Στο πνεύμα, στο κοινωνικό πεδίο, στο σώμα τους. Τοποθετημένες στο περιθώριο, εγγράφουν στο σώμα τους την κακοποίηση, την τοξικοεξάρτηση, τη φυλακή, την ευκαιριακή εκπόρνευση, την απώλεια σε όλες τους τις εκφάνσεις. Προσπαθούν να επιβιώσουν έγκλειστες στο πιο αμετάκλητο παρόν, με το παρελθόν τους έκθετο στην παράφραση και το θόλωμα της αλλοιωμένης σκέψης και συνείδησης και το μέλλον εξόριστο στην μακρινή ονειροπόληση, στον ορίζοντα που ποτέ δεν πλησιάζει. Εξαρτημένες ταυτόχρονα η μία από την άλλη επιδίδονται σε ένα παράλληλο παιχνίδι εξουσίας, τρυφερότητας και εκμηδένισης, αδυνατώντας να πληγώσουν ή να επουλώσουν ουσιαστικά, αδυνατώντας να κυριαρχήσουν ή να ηττηθούν, αδυνατώντας να κινηθούν προς την οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Αυτή η ακινησία, το μόνιμο τέλμα εκφράζεται και από τον ίδιο τον τόπο του έργου. Ένας δωμάτιο -σκουπιδότοπος, μια  χωματερή ψυχών και ονείρων, ένα τοξικό περιβάλλον υποκατάστατων. Εδώ τα αντικείμενα και τα υποκείμενα συγχέονται στο τσάκισμα και τη φθορά τους, το εσωτερικό και το εξωτερικό ταυτίζονται στο ακατάστατο και το διαλυμένο, το ‘’μέσα’’ των παρασίτων, είναι το ‘’μέσα’’ του δωματίου αλλά ταυτόχρονα και το ‘’έξω’’ του κλειστού κόσμου.

Αυτό που παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην συγκεκριμένη παράσταση, επιτυγχάνεται μέσα από τις εξαιρετικές ερμηνείες των δύο ηθοποιών (Κόρα Καρβούνη, Ιωάννα Κολλιοπούλου) που ενσαρκώνουν τους ρόλους και τον παρασιτισμό τους. Τα Παράσιτα είναι ένα έργο απόλυτα ρεαλιστικό στα όρια της καταγραφής του ντοκουμέντου. Ακόμη και οι εμβόλιμες οραματικές, ονειρικές ή εφιαλτικές στιγμές υπάρχουν όχι σαν μεταφορές ή ποιητικοί εγκιβωτισμοί, αλλά ως πραγματικά βιώματα μιας συνείδησης φιλτραρισμένης από ουσίες.  Ο οριακός αυτός ρεαλισμός του έργου φτάνει την όψη και την αφήγηση στα όρια του παραλόγου. Τα άδεια σώματα που εκκρεμούν, οι κινήσεις που μένουν στον αέρα, οι άνθρωποι- ανδρείκελα, ο λόγος που δεν ολοκληρώνεται αλλά μένει ελλειπτικός, το αδύνατο της επικοινωνίας, ο αναγνωρίσιμος μη-τόπος του σπιτιού, αποτελούν στοιχεία που θα μπορούσαν να ενταχθούν στην ποιητική του θεάτρου του παραλόγου. Παρ’ όλα αυτά ο τόπος και ο χρόνος είναι απόλυτα προσδιορισμένοι, οι πρωταγωνιστές έχουν ονοματεπώνυμα και βιογραφικά, υπάρχουν σε συγκεκριμένες κοινωνίες και βιώνουν συγκεκριμένες ζωές. Το παράλογό τους δεν είναι ποιητικός τρόπος, είναι κοινωνική θέση.    

Αυτό το πολλαπλό παράλογο, όπως οικοδομείται θεατρικά χωρίς ποτέ να αφήνει την ρεαλιστική του βάση, γίνεται τελικά κριτική απέναντι στο λογικό που ρυθμίζει τις κοινωνίες μας. Απέναντι στην λογική αυτή που καταδικάζει και γδύνει τους ανθρώπους από ό, τι ανθρώπινο, ορίζει τα θύματα ως ενόχους και βαφτίζει την επιβίωσή τους παρασιτισμό. Τελικά τα Παράσιτα μας αφηγούνται αυτό ακριβώς που ποτέ δεν μα παρουσιάζουν. Την κοινωνία έξω από το δωμάτιο των κοριτσιών, την δική μας κοινωνία, την κοινωνία των τρωκτικών.

(στο περιοδικό Unfollow)