Πογκρόμ

Πυρκαγιά ξεσπά, τη νύχτα του Σαββάτου, σε κτίριο που προοριζόταν για φιλοξενία προσφύγων στο Μπάουτσεν της Σαξονίας. Όταν φτάνει η Πυροσβεστική, αρκετοί περαστικοί χειροκροτούσαν για τη φωτιά και φώναζαν συνθήματα εναντίον των προσφύγων. Δύο νεαροί –σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας- προσπάθησαν να εμποδίσουν το έργο της κατάσβεσης και τέθηκαν προσωρινά υπό κράτηση. Την Πέμπτη ένα λεωφορείο που κουβαλά 30 πρόσφυγες –κυρίως γυναίκες και παιδιά- φτάνει στο Κλάουσνιτς. Μια ομάδα έχει μπλοκάρει την είσοδο του κέντρου. Φωνάζουν συνθήματα εναντίον των προσφύγων, μαζί με το σύνθημα «εμείς είμαστε ο λαός» (σύνθημα που ακουγόταν στις διαδηλώσεις πριν την πτώση του Τείχους και πια έχει πάρει άλλο περιεχόμενο από το ξενοφοβικό Pegida). Άγνωστοι καρφώνουν γουρουνοκεφαλή στον περίβολο φράχτη του νέου hot spot  στο Σχιστό. Μαζί κρεμούν έναν σταυρό και ένα  πλακάτ που γράφει: «Η Ελλάδα έχει ιδιοκτήτη την υπέρμαχο στρατηγό, την προστάτιδα του γένους των Ελλήνων». Χυμένο τριγύρω, αίμα γουρουνιού. Με τον τρόπο αυτό, ο χώρος θεωρείται μολυσμένος για τους μουσουλμάνους. Η πρακτική είναι γνωστή από αντίστοιχα ευρωπαϊκά ακροδεξιά παραδείγματα.


Μέρα με τη μέρα η καταγραφή παρόμοιων περιστατικών αυξάνει. Ο ρατσισμός κερδίζει έδαφος στο παρόν, γίνεται καθημερινότητα. Ο φασισμός εμφανίζεται μαζικά στα πρωτεϊκά χαρακτηριστικά του: φόβος χωρίς κρίση, κυνισμός χωρίς τέρμα, βία χωρίς έλεος. Η Ευρώπη ξαναγεννά τις παλιές τις μέρες, μια παράδοση ριζωμένη στον οικείο της εφιάλτη. Στα πογκρόμ του 19ου και του 20ου αιώνα, τις 200 ρωσικές πόλεις του 1881 και το κυνήγι των εβραίων ως αντίποινα για τη δολοφονία του τσάρου Αλεξάνδρου, τα 1500 εβραϊκά σπίτια, που καταστράφηκαν το 1903 στο Κισινάου της Μολδαβίας και φυσικά τις πρώτες μέρες του πολέμου στη Ναζιστική Γερμανία και στην Πολωνία (από πολωνούς πολίτες), όταν τα πογκρόμ θεωρήθηκαν η καλύτερη μέθοδος εξόντωσης πριν να στηθούν οι κρατικές μαζικές εκτελέσεις. Η παράδοση αυτή μοιάζει στις μέρες μας πιο βαθιά ριζωμένη από οποιοδήποτε ευρωπαϊκή παράδοση, από οποιοδήποτε ιδεολόγημα ανθρωπισμού ή αλληλεγγύης. Διαμορφωμένοι από ένστικτα και αντανακλαστικά ο ρατσισμός και η ξενοφοβία προηγούνται της οποιασδήποτε κρίσης, επαναφέρουν τον άνθρωπο στη ζωώδη του στάση. Δεν απαιτούν επεξεργασίες μόνο φανατισμό, βία και μάζα. Δεν διεκδικούν υπομονή μόνο επιβάλουν αμεσότητα. Έχουν μέσα τους μόνο παρόν, καταδικάζοντας στο βραχύ τους βλέμμα οποιαδήποτε μέλλον.


Και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι ο μεγάλος συνένοχος αυτής της κατάστασης. Δεν συνδράμουν (ακόμη) στις άμεσες ρατσιστικές δράσεις, αλλά υιοθετούν το ρατσιστικό λόγο, ντύνοντάς τον με μια γραβατοφορεμένη δήθεν ανησυχία, με μια στάση που βαφτίζει τον εαυτό της μέριμνα, ενώ στην πραγματικότητα είναι εξόντωση. Τα σύνορα κλείνουν, οι στρατοί παρατάσσονται κατά μήκος τους, ώστε να φυλάξουν τους μακάριους λαούς της Ευρώπης. Προσπαθούν να εξοντώσουν δια αντιπροσώπων, ζητώντας με διάφορες λέξεις τη λέξη που ποτέ δεν ομολογούν: πνιγμό. Από τις 28 χώρες-μέλη, οι 23 δεν δέχονται πρόσφυγες. 25 χώρες-μέλη της ΕΕ παραβιάζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο (κάτι που παραδέχτηκε και ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ αρχηγός του SPD). Οι κυβερνήσεις ενσωματώνουν το ρατσισμό, γιατί φοβούνται να αναμετρηθούν μαζί του. Η διάσκεψη για την ανακοπή της προσφυγικής και μεταναστευτικής ροής, που συγκάλεσαν εξωθεσμικά στη Βιέννη οι Αυστριακοί υπουργοί Εσωτερικών και Εξωτερικών με τους ομολόγους τους από εννιά χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία, Βουλγαρία, Κροατία, Κόσοβο, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Σερβία και Σλοβενία), δεν αποτελεί τίποτα άλλο από την αναβάθμιση του ρατσισμού και του φόνου σε επίπεδο κορυφής.

Όσο η Ευρώπη συνεχίζει να αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες σαν εισβολείς, δεν θα καταφέρνει τίποτα άλλο παρά να εσωτερικεύει, όλο και περισσότερο, έναν ακήρυχτο πόλεμο. Και ο πόλεμος αυτός μοιάζει έτοιμος να εκραγεί προς όλες τις κατευθύνσεις, παρασέρνοντας μαζί του σύνορα, αυτονόητα και –κυρίως- ανθρώπινες ζωές. Ο προσφυγικός χείμαρρος δεν πρόκειται να σταματήσει. Δεν σταμάτησε ποτέ στην ιστορία. Η Ευρώπη έχει δύο επιλογές ή να αποδεχτεί τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, να τους μοιράσει ανάμεσα στις διάφορες χώρες, να μεριμνήσει και να αποδεχτεί επιτέλους τις ευθύνες της, ή να συνεχίσει τη δολοφονική της στάση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση των 500 εκατομμυρίων ανθρώπων μπορεί εύκολα να απορροφήσει τον αριθμό των προσφύγων.
Κανένα ποτάμι δεν σκαρφάλωσε ποτέ ένα βουνό επειδή βρήκε εμπόδια στη ροή του. Πήρε ίσως περισσότερο χρόνο, αλλά τελικά τα εμπόδια ξεβράστηκαν και αυτά στη θάλασσα. Κάπως έτσι θα ξεβραστεί και η δολοφονική στάση των ευρωπαϊκών κρατών. Με τι, όμως, κόστος;

(στην εφημερίδα Εποχή)