Οι αμείλικτες φωνές μας θα τρελάνουν τη σιωπή,
Και θα λυσσάξουν την παχιά ησυχία,
Θα ξεσκεπάσουνε την έκταση του πόνου απ’ άκρη σ’ άκρη,
Θα δείξουν όλη την ασχήμια της σκλαβιάς,
Θα κάμουν τα παιδιά να φτύσουνε στα μάτια των γονιών τους,
Που τα στολίσαν και τα στρίμωξαν σε τόσο σπαραγμό, να καμαρώσουν
Τις άγριες παρελάσεις
Βύρωνας Λεοντάρης, Οχι σαν τα πουλιά
Μες στα χασμουρητά της επανάληψης και την κοινοτοπία του κύκλου, οι εθνικές εορτές δεν αποτελούν απλά επετείους ιστορικών γεγονότων αλλά ταυτόχρονα και επετείους επετείων. Μέσα στα έτη εορτάζουμε την επιστροφή τρόπων εορτασμού, τρόπων περιγραφής και τρόπων μνήμης. Σημεία, τελετουργίες και κώδικες.
Ετσι και φέτος, στις 28 Οκτώβρη, θα θαυμάσαμε την ένδοξη εθνική μας παρέλαση. Τις τροχοφόρες και ένστολες αμυντικές δαπάνες, τους στρατιώτες στρατοκόπους, την ατμόσφαιρα της στρατόσφαιρας. Το παρελθόν ντυμένο στο χακί, γιορτάζοντας τη διακεκομμένη γλώσσα της ιστορίας, την εθνοπερήφανη άγνοιά μας, τις κατασκευές και τα μπαλώματα. Και μαζί τη μικρογεωγραφία της σεμνής τελετής, τις μαθητικές παρελάσεις με την άγουρη πούδρα, το γερασμένο λευκό των πουκαμίσων, την ομοιομορφία της κρατικής γεωμετρίας. Σημαιοφόροι βραβευμένοι με έθνος ακολουθούμενοι από παραστάτες, οδηγοί και οδοιπόροι και η φωνή του υπερήφανου σπίκερ της δημόσιας τηλεόρασης να μας επιβεβαιώνει με υπερήφανα σαρδάμ, τον ηρωισμό της Μπουμπουλίνας, τα κατορθώματα των Ελλήνων, το ανυπέρβλητο θάρρος του στρατού, τον ένδοξο κυματισμό της πολεμικής σημαίας. Και κάπου εκεί πίσω ο επαναλαμβανόμενος τυμπανισμός της μπάντας που ακούς απ’ τα μαθητικά σου χρόνια, να μπουκώνει την ακοή, το τύμπανο του αυτιού να σου υπενθυμίζει τις πιο ανούσιες περιοχές της μνήμης.
Και γύρω από το γεγονός η παρέλαση σχολιασμών και συζητήσεων. Το ερώτημα για το ποια αναγκαιότητα και ποια ουσία εξυπηρετεί όλη αυτή η ένοπλη πασαρέλα. Οι σποραδικές ρατσιστικές εξάρσεις για τους σημαιοφόρους, τα σεξιστικά σχόλια για τις καθηγήτριες και οι Ρεπουσιώδεις συζητήσεις γειωμένες στο πουθενά, αντανακλαστικά επαναλαμβανόμενες και αποπροσανατολιστικά χρήσιμες και λειτουργικές.
Ετσι, ανάμεσα στις διάφορες επετειακές στρώσεις, φέτος στις 28 του Οκτώβρη θα γιορτάσουμε ταυτόχρονα και τον τρόπο των παρελάσεων της κρίσης. Με δεκάδες κλούβες και χιλιάδες αστυνομικούς, με κάγκελα, περιορισμούς και απαγορεύσεις, μια παρέλαση αποκλειστικά για επισήμους, μόνο κατόπιν πρόσκλησης, με το προνόμιο της θέασης να ταυτίζεται με την οκνηρία της υποχρέωσης (Ακόμα δεν μπορώ να ξεχάσω τις δηλώσεις του Δημήτρη Αβραμόπουλου στην τελευταία παρέλαση της 25ης Μαρτίου: Ανάμεσα σε άλλα δήλωσε πως η στρατιωτική παρέλαση στέλνει ένα μήνυμα ειρήνης και πως την παρακολούθησαν χιλιάδες Αθηναίοι-ενώ η προσέγγιση του χώρου απαγορεύτηκε ακόμα και για τους γονείς των μαθητών που παρήλαυναν). Πρόσφατες στρατιωτικές εικόνες παρελαύνουν ταυτόχρονα: ο διαμελισμός της Ουκρανίας και οι ακροδεξιές ενέργειες, ο αποκλεισμός της Παλαιστίνης, οι ισλαμοφασίστες του Ισλαμικού Κράτους. Εκτελέσεις, βομβαρδισμοί, αποκεφαλισμοί. Παρέλαση εικόνων σκληρότητας.
Μέσα σε όλον αυτόν τον παραλογισμό προβαίνει με βήμα σημειωτόν το ερώτημα: για ποιον ακριβώς λόγο γίνονται οι παρελάσεις; Για να τιμήσουν κάποιο ένδοξο παρελθόν, για να τιμήσουν κάποιο ένδοξο παρόν; Μα όχι. Οι παρελάσεις γίνονται αποκλειστικά για να τιμήσουνε τις παρελάσεις. Τις παρελάσεις των πρόσφατων ετών που παρήλθαν, τις εποχές τις ευημερίας και της σταθερότητας, όταν η εθνική υπερηφάνεια συνόψιζε την κάθε κούφια υπόσχεση, την κάθε κούφια φράση. Τα κάγκελα γύρω από την παρέλαση δεν περιφρουρούν ούτε τους διερχόμενους, ούτε τους επισήμους, αλλά την αταραξία που παρήλθε, τη νηνεμία της αισιοδοξίας, τη μάταιη υπόσχεση πως τίποτα δεν άλλαξε. Οι κλούβες, οι αστυνομικοί περιφρουρούν τη μνήμη μιας μνήμης που μας διδάσκει να ξεχνούμε, να αντιλαμβανόμαστε το παρελθόν σαν παραμύθι και το παρόν σαν ένα Success Story πέρα από όποια διεκδίκηση. Τα κούφια λόγια, οι βαρύγδουπες ευχές και υποσχέσεις πάνω απ’ όλα περιφρουρούν το ενδεχόμενο να πάρουν άλλη μορφή οι παρελάσεις και το πλήθος στους δρόμους. Οταν όσοι παρελαύνουν δεν θα περιγράφουν μια αλλαγή, αλλά θα την ενσαρκώνουν.
(στην Εφημερίδα των Συντακτών)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου