Τίποτα δεν παραμένει σταθερό μέσα στην κρίση. Η κοινωνία αλλάζει μέσα
από μια διαδικασία πολλαπλής πίεσης και κατάρρευσης. Επαναδιατυπώνει
βεβαιότητες προσθέτει και αφαιρεί βιαστικά σε ό,τι κάποτε υπήρξε. Τα
κόμματα και οι πολιτικοί χώροι δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι
από αυτή τη διαδικασία. Σε μια παράλληλη κίνηση η ταυτότητα τους
μεταλλάσσεται πατώντας στο πρόσφατο παρελθόν, αντλώντας από τα βάθη της
ιστορικής τους προέλευσης, αντιδρώντας σε όποιο διακύβευμα του παρόντος.
Η κρίση θέτει ερωτήματα με τρόπο απόλυτα επιτακτικό. Κάθε απάντηση
απέναντι σε αυτά τα ερωτήματα αποτελεί μια ογκώδη ψηφίδα ώστε να
φανερωθεί το νέο πρόσωπο των πολιτικών χώρων μέσα στην κρίση.
Η πολιτική μετάλλαξη της Νέας Δημοκρατίας ξεκίνησε από την εκλογή Σαμαρά και, πιο συγκεκριμένα, από τον τρόπο με τον οποίο αυτός εκλέχθηκε από τα σπλάχνα του πολιτικού χώρου της δεξιάς. Στη συνέχεια, η κίνηση του κόμματος από την καραμανλική κεντροδεξιά στην καθαρή δεξιά στελεχώθηκε από μέλη του εθνικιστικού Δικτύου 21 σε θέσεις συμβούλων και στη συνέχεια από μεταγραφές κεντρικών προσώπων του ΛΑΟΣ. Ταυτόχρονα με την μνημονιακή πολιτική, η πρόσφατη πολιτική της Νέας Δημοκρατίας άφησε το ακροδεξιό της στίγμα σε περιπτώσεις όπως η στάση της απέναντι στους μετανάστες, η ακραία καταστολή και η επίθεσή στους διάφορους κοινωνικούς χώρους και καταλήψεις, ταυτόχρονα με την κλιμάκωση της αντιαριστερής της ρητορικής. Πρόσφατες αποφάσεις στο χώρο του πολιτισμού έρχονται να ολοκληρώσουν το προφίλ αυτής της νέας δεξιάς ταυτότητας.
Το στίγμα των μνημονίων στον πολιτισμό
Η κατάργηση του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου από τον υφυπουργό Κώστα Τζαβάρα, με πρόφαση τον εξορθολογισμό της δημόσιας διοίκησης, συμπληρώθηκε από την ενημέρωση για σαρωτικές αλλαγές και συγχωνεύσεις στου επιχορηγούμενους από το υπουργείο Πολιτισμού οργανισμούς. Ταυτόχρονα, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει υποχρεωτική έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών σε κάθε πνευματικό δημιουργό (ανεξαρτήτως από τις επιμέρους ιδιότητές του). Σε επιστολή που απέστειλε η Εταιρία Συγγραφέων στον υπουργό Οικονομικών σημειώνει: «Ασφαλώς θα γνωρίζετε ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων συγγραφέων (περίπου το 90 %), οι αμοιβές οι οποίες τους αναλογούν κάθε χρόνο από τα δικαιώματα των βιβλίων τους ή από αμοιβές μεταφράσεων κλπ. είναι εξαιρετικά μικρότερες από τα ποσά που θα χρειάζεται να αποδίδουν, βάσει της προβλεπόμενης διάταξης, στα ασφαλιστικά ταμεία. Αν, λοιπόν, ισχύσει η ενσωμάτωση της διάταξης αυτής είναι βέβαιο ότι απλούστατα ένα σημαντικότατο μέρος των συγγραφέων θα σταματήσει να εκδίδει κάθε είδους έργα, καθώς θα είναι απολύτως ασύμφορο να αποδίδουν στα ασφαλιστικά ταμεία το υπερπολλαπλάσιο των αμοιβών και των πνευματικών τους δικαιωμάτων!» Οι κινήσεις αυτές δεν αποτελούν απλά τεχνικές ρυθμίσεις, αλλά αφήνουν ένα ξεκάθαρο στίγμα σε σχέση με το πώς η πολιτεία αντιλαμβάνεται τους συγγραφείς, τους διανοουμένους, τους καλλιτέχνες.
Αντιδιανοουμενισμός και νεοσυντηρητισμός
Ο αντιδιανοουμενισμός έρχεται με τη μορφή ενός πρακτικισμού έκτακτης ανάγκης. Ο καλλιτέχνης περιγράφεται αν όχι ως ενοχλητικός τουλάχιστον ως αχρείαστος. Οι εποχές όπου το κάθε τι μπορούσε να καταγραφεί ως ανεκτό άρα και ως αφομοιώσιμο έχουν παρέλθει. Η τέχνη μεταλλάσσεται από ευγενές χόμπι σε πολυτέλεια και από πολυτέλεια σε καπρίτσιο και χάσιμο χρόνου. Η νέα αυτή ευγενέστατη φίμωση, έρχεται να προσθέσει τον αντιδιανοουμενισμό που υπάρχει στο βάθος της, στον κλιμακούμενο νέοσυντηρητισμό ως στοιχείο της νέας ταυτότητας ενός πολιτικού χώρου.
Ο πρακτικισμός του παρόντος έρχεται να συναντήσει τον πουριτανισμό του παρελθόντος, σε μια νέα εκδοχή μιας παλαιάς ιστορίας. Η αντιαριστερή ρητορική έρχεται να μας υπενθυμίσει την αντικομουνιστική προπαγάνδα, το επιχείρημα πως ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να καταστρέψει την Ελλάδα μας θυμίζει της προχουντικές δηλώσεις περί πρόθεσης της αριστεράς να αποσταθεροποιήσει το πολίτευμα, μέχρι και η πρόσφατη απαγόρευση των μίνι ή των έξωμων εμφανίσεων στη βουλή από τον Χρήστο Μαρκογιαννάκη θυμίζει τις δηλώσεις του Στυλιανού Πατακού για τις μίνι φούστες σε ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία: «it is prov... prouv… πως το λένε... provocation for the men». Έτσι, λοιπόν, οι ποιητές περιγράφονται ξανά ως λαπάδες (κατά Σωτήρη Κούβελα) και η πολιτεία εξορίζει την τέχνη στη σιωπή. Οι συγγραφείς τοποθετούνται και πάλι με τους αποκλεισμένους. Ίσως λοιπόν να έφτασε η στιγμή να μιλήσουν για αυτούς και να μιλήσουν σαν αυτούς, κόντρα στην αδικία, τη φίμωση και τον όποιο αποκλεισμό.
(στην εφημερίδα Εποχή)
Η πολιτική μετάλλαξη της Νέας Δημοκρατίας ξεκίνησε από την εκλογή Σαμαρά και, πιο συγκεκριμένα, από τον τρόπο με τον οποίο αυτός εκλέχθηκε από τα σπλάχνα του πολιτικού χώρου της δεξιάς. Στη συνέχεια, η κίνηση του κόμματος από την καραμανλική κεντροδεξιά στην καθαρή δεξιά στελεχώθηκε από μέλη του εθνικιστικού Δικτύου 21 σε θέσεις συμβούλων και στη συνέχεια από μεταγραφές κεντρικών προσώπων του ΛΑΟΣ. Ταυτόχρονα με την μνημονιακή πολιτική, η πρόσφατη πολιτική της Νέας Δημοκρατίας άφησε το ακροδεξιό της στίγμα σε περιπτώσεις όπως η στάση της απέναντι στους μετανάστες, η ακραία καταστολή και η επίθεσή στους διάφορους κοινωνικούς χώρους και καταλήψεις, ταυτόχρονα με την κλιμάκωση της αντιαριστερής της ρητορικής. Πρόσφατες αποφάσεις στο χώρο του πολιτισμού έρχονται να ολοκληρώσουν το προφίλ αυτής της νέας δεξιάς ταυτότητας.
Το στίγμα των μνημονίων στον πολιτισμό
Η κατάργηση του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου από τον υφυπουργό Κώστα Τζαβάρα, με πρόφαση τον εξορθολογισμό της δημόσιας διοίκησης, συμπληρώθηκε από την ενημέρωση για σαρωτικές αλλαγές και συγχωνεύσεις στου επιχορηγούμενους από το υπουργείο Πολιτισμού οργανισμούς. Ταυτόχρονα, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει υποχρεωτική έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών σε κάθε πνευματικό δημιουργό (ανεξαρτήτως από τις επιμέρους ιδιότητές του). Σε επιστολή που απέστειλε η Εταιρία Συγγραφέων στον υπουργό Οικονομικών σημειώνει: «Ασφαλώς θα γνωρίζετε ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων συγγραφέων (περίπου το 90 %), οι αμοιβές οι οποίες τους αναλογούν κάθε χρόνο από τα δικαιώματα των βιβλίων τους ή από αμοιβές μεταφράσεων κλπ. είναι εξαιρετικά μικρότερες από τα ποσά που θα χρειάζεται να αποδίδουν, βάσει της προβλεπόμενης διάταξης, στα ασφαλιστικά ταμεία. Αν, λοιπόν, ισχύσει η ενσωμάτωση της διάταξης αυτής είναι βέβαιο ότι απλούστατα ένα σημαντικότατο μέρος των συγγραφέων θα σταματήσει να εκδίδει κάθε είδους έργα, καθώς θα είναι απολύτως ασύμφορο να αποδίδουν στα ασφαλιστικά ταμεία το υπερπολλαπλάσιο των αμοιβών και των πνευματικών τους δικαιωμάτων!» Οι κινήσεις αυτές δεν αποτελούν απλά τεχνικές ρυθμίσεις, αλλά αφήνουν ένα ξεκάθαρο στίγμα σε σχέση με το πώς η πολιτεία αντιλαμβάνεται τους συγγραφείς, τους διανοουμένους, τους καλλιτέχνες.
Αντιδιανοουμενισμός και νεοσυντηρητισμός
Ο αντιδιανοουμενισμός έρχεται με τη μορφή ενός πρακτικισμού έκτακτης ανάγκης. Ο καλλιτέχνης περιγράφεται αν όχι ως ενοχλητικός τουλάχιστον ως αχρείαστος. Οι εποχές όπου το κάθε τι μπορούσε να καταγραφεί ως ανεκτό άρα και ως αφομοιώσιμο έχουν παρέλθει. Η τέχνη μεταλλάσσεται από ευγενές χόμπι σε πολυτέλεια και από πολυτέλεια σε καπρίτσιο και χάσιμο χρόνου. Η νέα αυτή ευγενέστατη φίμωση, έρχεται να προσθέσει τον αντιδιανοουμενισμό που υπάρχει στο βάθος της, στον κλιμακούμενο νέοσυντηρητισμό ως στοιχείο της νέας ταυτότητας ενός πολιτικού χώρου.
Ο πρακτικισμός του παρόντος έρχεται να συναντήσει τον πουριτανισμό του παρελθόντος, σε μια νέα εκδοχή μιας παλαιάς ιστορίας. Η αντιαριστερή ρητορική έρχεται να μας υπενθυμίσει την αντικομουνιστική προπαγάνδα, το επιχείρημα πως ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να καταστρέψει την Ελλάδα μας θυμίζει της προχουντικές δηλώσεις περί πρόθεσης της αριστεράς να αποσταθεροποιήσει το πολίτευμα, μέχρι και η πρόσφατη απαγόρευση των μίνι ή των έξωμων εμφανίσεων στη βουλή από τον Χρήστο Μαρκογιαννάκη θυμίζει τις δηλώσεις του Στυλιανού Πατακού για τις μίνι φούστες σε ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία: «it is prov... prouv… πως το λένε... provocation for the men». Έτσι, λοιπόν, οι ποιητές περιγράφονται ξανά ως λαπάδες (κατά Σωτήρη Κούβελα) και η πολιτεία εξορίζει την τέχνη στη σιωπή. Οι συγγραφείς τοποθετούνται και πάλι με τους αποκλεισμένους. Ίσως λοιπόν να έφτασε η στιγμή να μιλήσουν για αυτούς και να μιλήσουν σαν αυτούς, κόντρα στην αδικία, τη φίμωση και τον όποιο αποκλεισμό.
(στην εφημερίδα Εποχή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου