Η καθημερινότητά μας περνά μέσα από τον εθνικιστικό πυρετό της Μακεδονίας. Τα συλλαλητήρια και τις δηλώσεις, τη φτηνή περηφάνια και το ακριβό όνομα, την Ιστορία ως καρικατούρα της πραγματικότητας και ως δεκανίκι έωλων επιχειρημάτων. Το σύμπλεγμα ανωτερότητας των αφιονισμένων. Ως ένα μονοθεματικό παρόν με πολύ φανατισμό και ακόμη περισσότερο αδιέξοδο.
Μέσα από τον θόρυβο των κραυγών, συχνά μια είδηση ανοίγει μια ρωγμή και φτάνει ώς εμάς. Στην Αμφισσα την περασμένη Δευτέρα ένα κορίτσι 13 ετών, η Γιαννούλα Καραχάλιου, έπεσε νεκρή από τα πυρά ενός άνδρα.
Το παιδί ήταν Ελληνίδα Ρομά. Παρ' όλο που τα στοιχεία δεν είναι ακόμη ξεκάθαρα, ένας 35χρονος διαπληκτίστηκε με Ρομά όταν αυτοί του είπαν να μην περνάει τρέχοντας με το αυτοκίνητο έξω από τον καταυλισμό γιατί παίζουν παιδιά.
Ο 35χρονος γύρισε 2 ώρες μετά και άρχισε να πυροβολεί. Τραυμάτισε στο πόδι τον άντρα Ρομά με τον οποίο είχε διαπληκτιστεί λίγη ώρα πριν και σκότωσε το μικρό κορίτσι.
Στη συνέχεια τράπηκε σε φυγή. Τα ΜΜΕ έκαναν λόγο για «κακιά στιγμή», για «φόβους βεντέτας από ομοεθνείς», «οι Ρομά απειλούν να κάψουν την πόλη».
Στη μετάδοση των δελτίων χρειάστηκαν τρεις μέρες για να αποκτήσει όνομα το κορίτσι. Μέχρι τότε ήταν απλώς η 13χρονη Ρομά.
Και ενώ το θύμα εντός αυτού του κεκαλυμμένα ρατσιστικού λόγου υποβαθμίζεται, με τον ίδιο τρόπο ο 35χρονος από δολοφόνος αναβαθμίζεται σε «40χρονος επιχειρηματίας» (είναι, βλέπετε, και η «κακιά στιγμή»).
Υπάρχει κάτι βαθιά υβριστικό στην όλη κάλυψη του γεγονότος. Και παρά τη χρήση των στερεοτυπικά ακροδεξιών δημοσιογραφικών φράσεων, νιώθω πως το μεγαλύτερο ποσοστό της Υβρεως συγκεντρώνεται στην επιμονή για ανωνυμία του κοριτσιού, η στέρηση ενός δολοφονημένου κοριτσιού από την ταυτότητά του.
Μέσα στην επιβεβλημένη ασάφεια, η νεκρή κοπέλα δεν έχει όνομα, δεν έχει πρόσωπο.
Εχει μόνο ιδιότητες. Και μέσα από τον ρατσιστικό λόγο των ΜΜΕ οι ίδιες αυτές οι ιδιότητες ορίζουν την ανωνυμία της. Το γεγονός πως ήταν Ρομά υπερισχύει του γεγονότος πως λεγόταν Γιαννούλα Καραχάλιου.
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια άρνηση ταφής στο επίπεδο της γλώσσας, σε μια Αντιγόνη όπου ο Κρέοντας είναι ένας ρατσιστής που διατάζει στην πραγματικότητα ελέγχοντας και δίνοντας σχήμα στην πληροφορία.
Ονομάζοντας τα πράγματα και τους ανθρώπους τα αφήνουμε να υπάρχουν, ενώ αντίθετα όταν τα περιγράφουμε τα αποσπούμε από το συγκεκριμένο και τα εντάσσουμε σε μια θολή γενικότητα, αποδεχόμαστε την ύπαρξή τους αλλά ταυτόχρονα την αναιρούμε. Επιτρέπουμε μια ασάφεια στο περίγραμμα ανατρέποντας το κάθε σχήμα. Και τελικά εισερχόμαστε στο απάνθρωπο πεδίο της στατιστικής. Εκεί που ο ρατσισμός των ΜΜΕ είναι αποδεκτός –αν όχι θεμιτός– ακόμα και απέναντι στους νεκρούς.
Η ονοματοδοσία γίνεται άσκηση απόλυτης ισχύος, η χρήση του ονόματος μετρονόμος της εξουσίας. Και ίσως να ακούγεται υπερβολικό, αλλά οι όροι με τους οποίους τα ΜΜΕ έγδυσαν ένα νεκρό κορίτσι από το όνομά του είναι παρόμοιοι με τους όρους με τους οποίους στήνονται τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό.
Οχι με τα επιχειρήματα υπέρ της μίας ή της άλλης πλευράς, αλλά με αυτή την ιερή επιμονή στην απόλυτη ορθότητα των δικών μας βεβαιοτήτων και στερεοτύπων. Το αποκλειστικό δικαίωμα στην ονοματοδοσία ως επιβεβαίωση ισχύος.
Γιατί τα ονόματα ανήκουν σε εμάς. Σε εμάς τους ανώνυμους ορθούς. Σε εμάς που ορθωνόμαστε πάνω από την ανωνυμία μας ποδοπατώντας τα δακτυλικά αποτυπώματα των άλλων.
Διατηρώντας την ανωνυμία των άλλων κάνουμε πιο συγκεκριμένο το δικό μας όνομα.
Η ανώνυμη μάζα του φανατισμού και τις μισαλλοδοξίας, της μίας και μόνης αλήθειας που στηρίζεται σε υπερβατικές έννοιες όπως η φυλή, η ράτσα, ή το επικό παρελθόν της ανωτερότητας στη θέση της Ιστορίας, θρέφει μέσα της αυτόκλητους τιμωρούς 35χρονους που τις «κακές στιγμές» τις γεννούν οι ίδιοι.
Και τελικά αφού στις μέρες μας όλοι τοποθετούμαστε για τα ονόματα να ξεκαθαρίσω πως προσωπικά το όνομα της κάθε Μακεδονίας με ενδιαφέρει πολύ λιγότερο από το όνομα της μικρής Ρομά, της Γιαννούλας Καραχάλιου.
(στην Εφημερίδα των Συντακτών)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου