ΤΟ ΚΟΥ­ΛΟΥ­ΡΙ: Η εί­δη­ση ως σά­τι­ρα, η σά­τι­ρα ως εί­δη­ση

«Είμαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου» δήλωσε σύμφωνα με πληροφορίες σε κοντινό του πρόσωπο ο γνωστός δημοσιογράφος του Σκάι, Άρης Πορτοσάλτε νωρίτερα σήμερα το πρωί, για να συμπληρώσει με περισσή υπερηφάνεια, «όλη μέρα κάθομαι δίπλα σε ένα ραδιόφωνο και με θαυμάζω. Είμαι απλά απίθανος».
 
Από το «Κου­λού­ρι, την πρω­το­πο­ρια­κή ελ­λη­νι­κή ε­φη­με­ρί­δα»




Κά­θε ε­πο­χή έ­χει την κω­μω­δία που της α­ξί­ζει και γε­λά με τον τρό­πο που της α­ντι­στοι­χεί. Η ελ­λη­νι­κή κυ­ρίαρ­χη κω­μω­δία σέρ­νε­ται κου­ρα­σμέ­νη κά­που α­νά­με­σα στη χι­λιο­ει­πω­μέ­νη κοι­νο­το­πία και την α­νέ­ξο­δη κα­τα­κραυ­γή. Από τα α­στεία του Λα­ζό­που­λου για τις πε­θε­ρές και το σα­χλό πα­ρεΐστι­κο χιού­μορ του ρά­διο Αρβύ­λα με τα σχό­λια του για τον Μη­τσο­τά­κη (πό­σο α­κό­μα!), μέ­χρι τον α­νε­ρυ­θρία­στο σε­ξι­σμό και τον υ­φέρ­πο­ντα ρα­τσι­σμό στα βι­ντεά­κια του Θέ­μου Ανα­στα­σιά­δη και τα ρα­διο­φω­νι­κά ουρ­λια­χτά του Γιώρ­γου Τρά­γκα, η α­πό­στα­ση α­νά­με­σα στη σά­τι­ρα και το χά­χα­νο εκ­μη­δε­νί­ζε­ται.

Το α­σφα­λές κα­τα­φύ­γιο του δια­δι­κτύου

Συ­μπλη­ρω­μα­τι­κά, η ελ­λη­νι­κή κι­νη­μα­το­γρα­φι­κή πα­ρα­γω­γή πε­ριο­ρί­ζε­ται κυ­ρίως στην εύ­κο­λη σε­ξο­κω­μω­δία της κα­λής διά­θε­σης και της τε­τριμ­μέ­νης πλο­κής, κα­τα­λή­γο­ντας να μι­λά με τη­λε­ο­πτι­κούς ό­ρους σε μια προ­σπά­θεια να ε­πι­βιώ­σει οι­κο­νο­μι­κά. Η κω­μω­δία αυ­τή, χω­ρίς α­γκά­θι, α­μή­χα­νη και ε­κτο­νω­τι­κή α­να­κυ­κλώ­νει και α­να­κυ­κλώ­νε­ται, κο­λα­κεύει το κοι­νό της και τε­λι­κά δεν α­ξιώ­νει κα­νέ­ναν στό­χο πέ­ρα α­πό την αυ­το­συ­ντή­ρη­σή της.
Μέ­σα σε αυ­τή την κα­τά­στα­ση, το δια­δί­κτυο προ­βάλ­λει ως έ­να α­σφα­λές κα­τα­φύ­γιο που προ­σφέ­ρει ά­με­ση ε­πα­φή με έ­ναν τε­ρά­στιο ό­γκο κω­μω­δίας α­πό ό­λο τον κό­σμο, α­πλω­μέ­νης στο πα­ρόν και το πα­ρελ­θόν. Ταυ­τό­χρο­να α­πο­τε­λεί το ση­μείο ό­που η σά­τι­ρα και η χα­μο­γε­λα­στή κρι­τι­κή της κά­θε μέ­ρας μπο­ρούν να α­να­πνεύ­σουν ε­λεύ­θε­ρα, πρω­τό­τυ­πα, χω­ρίς φί­μω­ση, χω­ρίς τη­λε­ο­πτι­κή η­θι­κή, συ­γκυ­ρια­κές ε­ξι­σορ­ρο­πή­σεις ή οι­κο­νο­μι­κές σκο­πι­μό­τη­τες. Στο με­γά­λο ό­γκο (σχε­δόν στο ό­ριο του θο­ρύ­βου) ελ­λη­νι­κών σα­τι­ρι­κών ι­στο­λό­γιων και ι­στο­σε­λί­δων, έρ­χε­ται να προ­στε­θεί «Το Κου­λού­ρι», μια πρω­το­πο­ρια­κή (ό­πως αυ­το­χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται) η­λεκ­τρο­νι­κή ε­φη­με­ρί­δα με έ­ναν τρό­πο τε­λείως δια­φο­ρε­τι­κό.
Στην πα­ρά­δο­ση του α­με­ρι­κα­νού «Onion» και του βρε­τα­νι­κού «The Daily Mash», «Το Κου­λού­ρι» α­πο­τε­λεί μια σα­τι­ρι­κή προ­σο­μοίω­ση ει­δη­σε­ο­γρα­φι­κής ι­στο­σε­λί­δας. Οι ψεύ­τι­κες ει­δή­σεις σα­τι­ρί­ζουν τα γε­γο­νό­τα, ό­σο και τον τρό­πο κά­λυ­ψης και α­να­με­τά­δο­σης τους, α­να­πα­ρά­γουν την κού­φια δη­μο­σιο­γρα­φι­κή γλώσ­σα των ε­φη­με­ρί­δων και της τη­λεό­ρα­σης, πε­ρι­γρά­φουν το ά­δειο της εί­δη­σης και το χι­λιο­ει­πω­μέ­νο των συ­νε­ντεύ­ξεων και τε­λι­κά μι­λούν για το πα­ρά­λο­γο της ί­διας της κα­θη­με­ρι­νό­τη­τας. Ανα­πα­ρά­γου­με εν­δει­κτι­κά με­ρι­κούς τίτ­λους άρ­θρω­ν: «Προ­κα­λεί η Βουλ­γα­ρία, με­το­νο­μά­ζε­ται σε Μύ­κο­νος!», «Σε χω­μα­τε­ρή με­τα­τρέ­πε­ται η Θή­βα», «Ο Όμι­λος Μέρ­ντοχ α­γο­ρά­ζει τον 902», «Μό­νο το 10% των κλόουν εί­ναι ψυ­χο­πα­θείς δο­λο­φό­νοι, δεί­χνει νέα έ­ρευ­να», «Η βλα­κεία εί­ναι στο αί­μα των Ελλή­νων, δη­λώ­νουν ε­πι­στή­μο­νες α­πό την Φι­λαν­δία», «H Χρυ­σή Αυ­γή στο διά­στη­μα», «Όργα­να γυ­μνα­στι­κής θα δια­φη­μί­ζει ο Γ. Βα­ρου­φά­κης», «Μέ­τρα για να δυ­σκο­λέ­ψει κι άλ­λο τη γλώσ­σα της παίρ­νει η Γερ­μα­νία», «Πο­λι­τι­στι­κή Πρω­τεύου­σα της Ευ­ρώ­πης για το 2021 η Στυ­λί­δα», «Δου­λειά ως σκιά­χτρο έ­πια­σε ο Στά­θης Ψάλ­της», «Την πιο μί­ζε­ρη ται­νία του κό­σμου ε­τοι­μά­ζει ο Γιώρ­γος Λάν­θι­μος» κ.ά.

Ο πραγ­μα­τι­κός στό­χος της κω­μω­δίας

Στα άρ­θρα του Κου­λου­ριού, η α­νερ­γία, ο ρα­τσι­σμός, η κα­τα­στο­λή και ταυ­τό­χρο­να η μι­ζέ­ρια του ελ­λη­νι­κού πο­δο­σφαί­ρου, η φαι­δρό­τη­τα του ελ­λη­νι­κού λαϊφστάιλ και η ι­ντερ­νε­τι­κή κουλ­τού­ρα, δη­λώ­νο­νται στις πραγ­μα­τι­κές τους δια­στά­σεις. Όχι μέ­σα α­πό μια κα­τα­γρα­φή α­ριθ­μών και πλη­ρο­φο­ριών, αλ­λά μέ­σα α­πό μια σα­τι­ρι­κή α­ντι­στοι­χία και υ­περ­βο­λή. Μια υ­περ­βο­λή που τε­λι­κά δεν υ­περ­βά­λει, αλ­λά το­νί­ζει την ί­δια υ­περ­βο­λή της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας. Εί­ναι άλ­λω­στε εν­δει­κτι­κό, το πώς πολ­λές α­πό τις ει­δή­σεις του Κου­λου­ριού α­να­πα­ράχ­θη­καν ως πραγ­μα­τι­κές α­πό διά­φο­ρα κοι­νω­νι­κά μί­ντια. Η εί­δη­ση «Επί­θε­ση καρ­χα­ρία σε σέρ­φερ στη Βου­λιαγ­μέ­νη» α­ναρ­τή­θη­κε σε πά­νω α­πό 100 μπλο­γκ και ι­στο­σε­λί­δες ε­νώ σχο­λιά­στη­κε ως πραγ­μα­τι­κή και α­πό σύμ­βου­λο του πρω­θυ­πουρ­γού. Αντί­στοι­χα το άρ­θρο με τίτ­λο: Δ. Στρα­τού­λης: «Νο­μί­ζω κα­τά­λα­βα τι εί­ναι τα spread», χρη­σι­μο­ποιή­θη­κε ως ε­πι­χεί­ρη­μα σε πολ­λές ι­στο­σε­λί­δες με­γά­λης ε­πι­σκε­ψι­μό­τη­τας, ως α­πό­δει­ξη ό­τι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν εί­ναι έ­τοι­μος να κυ­βερ­νή­σει. Η α­πο­κά­λυ­ψη του σα­τι­ρι­κού πε­ριε­χο­μέ­νου του άρ­θρου, α­πο­τέ­λε­σε και μια ταυ­τό­χρο­νη α­πο­κά­λυ­ψη για τη σο­βα­ρό­τη­τα των ε­πι­χει­ρη­μά­των.
Στην ε­πο­χή του πλη­ρο­φο­ρια­κού θο­ρύ­βου, μια ψεύ­τι­κη εί­δη­ση μπο­ρεί να μι­λά με πε­ρισ­σό­τε­ρη κυ­ριο­λε­ξία α­π‘ ό,τι μια χαλ­κευ­μέ­νη εί­δη­ση με α­ξιώ­σεις πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, σε κά­ποιο κυ­ρίαρ­χο μέ­σο ε­νη­μέ­ρω­σης. Και εί­ναι τε­λι­κά η ί­δια η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα αυ­τή που χα­μο­γε­λά, ό­ταν η κω­μω­δία βρί­σκει τον πραγ­μα­τι­κό της στό­χο.

(Στην εφημερίδα Εποχή)