Η αμεί­λι­κτη κυ­ριο­λε­ξία της υπό­θε­σης Σακ­κά

«Αυ­τοί που ακο­νί­ζουν
το δό­ντι του σκύ­λου
Ση­μαί­νο­ντας θά­να­το
Αυ­τοί που λά­μπουν
με τη δό­ξα του που­λιού
Ση­μαί­νο­ντας θά­να­το
Αυ­τοί που κά­θο­νται
στο στά­βλο της ικα­νο­ποί­η­σης
Ση­μαί­νο­ντας θά­να­το
Αυ­τοί που υπο­φέ­ρουν
την έκ­στα­ση του ζώ­ου
Ση­μαί­νο­ντας θά­να­το»

(Ο Τ.Σ. Έλιοτ γρά­φει στο ποί­η­μα «Μα­ρί­να» σχε­τι­κά με την πο­λι­τι­κή της Νέ­ας Δη­μο­κρα­τί­ας)



Ποιες λέ­ξεις και ποιες φρά­σεις, μπο­ρούν να πε­ρι­γρά­ψουν την από­γνω­ση, τον απο­τρο­πια­σμό και κυ­ρί­ως την ορ­γή σε σχέ­ση με μια υπό­θε­ση απο­λύ­τως ξε­κά­θα­ρη και απο­λύ­τως δε­δο­μέ­νη; Ποιες με­τα­φο­ρές και ποιες πα­ρο­μοιώ­σεις θα πε­ρι­γρά­ψουν την αμεί­λι­κτη κυ­ριο­λε­ξία της υπό­θε­σης Σακ­κά; Μέ­σα στην κρί­ση μά­θα­με να βγά­ζου­με τις λέ­ξεις από τα ει­σα­γω­γι­κά, τις λέ­ξεις που πια κυ­ριο­λε­κτούν: ακρο­δε­ξιά, στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, πεί­να, εξα­θλί­ω­ση, δι­κτα­το­ρία. Ήρ­θε η ώρα –για ακό­μη μία φο­ρά τους τε­λευ­ταί­ους μή­νες– με όλα τα ει­σα­γω­γι­κά που αφαι­ρέ­σα­με, με όλα τα ει­σα­γω­γι­κά που μεί­να­νε ορ­φα­νά από με­τα­φο­ρές, να στο­λί­σου­με τη λέ­ξη «δη­μο­κρα­τία».
Η υπό­θε­ση Σακ­κά εί­ναι ξε­κά­θα­ρη και γι’ αυ­τό απο­τρό­παια. Ένας άν­θρω­πος πα­ρα­μέ­νει προ­φυ­λα­κι­σμέ­νος για 30 μή­νες χω­ρίς να έχει γί­νει δί­κη. Οι κα­τη­γο­ρί­ες που του έχουν απαγ­γελ­θεί εί­ναι σα­θρές, τα ενο­χο­ποι­η­τι­κά στοι­χεία ανύ­παρ­κτα. Το γε­γο­νός αυ­τό ίσως να μην έχει τό­σο έντο­νη πρα­κτι­κή ση­μα­σία (αφού δί­κη δεν έχει γί­νει), πα­ρό­λα αυ­τά πε­ρι­γρά­φει με τον κα­λύ­τε­ρο τρό­πο τις προ­θέ­σεις της κυ­βέρ­νη­σης. Μέ­σα από μια δια­δι­κα­σία εξί­σω­σης και προει­δο­ποι­η­τι­κής εκ­δί­κη­σης, η κυ­βέρ­νη­ση ποι­νι­κο­ποιεί τον δια­φω­νού­ντα, τον δια­φο­ρε­τι­κό, τον Άλ­λο (κά­τι που έχου­με δει τό­σες φο­ρές στα βα­σα­νι­στή­ρια στο Βελ­βε­ντό, στις επι­χει­ρή­σεις στις Σκου­ριές και σε μια σει­ρά από υπο­θέ­σεις).

Η ακρο­δε­ξιά εξί­σω­ση

Κά­που ανά­με­σα στη δια­τύ­πω­ση της βλα­κεί­ας και στην πα­ρα­δο­χή του ακρο­δε­ξιού κυ­νι­σμού της, η ίδια η κυ­βέρ­νη­ση πα­ρα­δέ­χτη­κε τη στά­ση της αυ­τή με ανα­κοί­νω­σή της. Απα­ντώ­ντας σε ανα­κοί­νω­ση της νε­ο­λαί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, σε σχέ­ση με τη στά­ση των δι­κα­στι­κών αρ­χών, το γρα­φείο Τύ­που της Νέ­ας Δη­μο­κρα­τί­ας επι­λέ­γει τις πα­ρα­κά­τω λέ­ξεις: «Ας αφή­σει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ τα μα­θή­μα­τα Δη­μο­κρα­τί­ας και τις υπο­δεί­ξεις στη Δι­καιο­σύ­νη για προ­στα­σία κα­τη­γο­ρου­μέ­νων για τρο­μο­κρα­τία. Ας σε­βα­στεί, έστω και για μία φο­ρά, τους θε­σμούς και ας πά­ψει να υπε­ρα­σπί­ζε­ται κά­θε λο­γής κα­τη­γο­ρού­με­νο για αναρ­χία και τρο­μο­κρα­τία». Για ακό­μα μια φο­ρά η αναρ­χία ταυ­τί­ζε­ται με την τρο­μο­κρα­τία, οι ιδέ­ες με την πρα­κτι­κή και τε­λι­κά το εν­δε­χό­με­νο της πρά­ξης με την ίδια την πρά­ξη. Πό­σο ευ­ρύ­χω­ρη εί­ναι αυ­τή η ακρο­δε­ξιά εξί­σω­ση; Ποιες άλ­λες κα­τη­γο­ρί­ες πο­λι­τών χω­ρούν στη ακρο­δε­ξιά εξί­σω­ση της κυ­βέρ­νη­σης με­τά του αναρ­χι­κούς; Οι κομ­μου­νι­στές; Οι αρι­στε­ροί γε­νι­κά; Οι μα­κρυ­μάλ­λη­δες; Οι αρι­στε­ρό­χει­ρες; Όταν το πα­ρά­λο­γο ομο­λο­γεί τό­σο εξώ­στρε­φα την ύπαρ­ξή του, η λαι­μαρ­γία του δύ­σκο­λα στα­μα­τά.
Ως μο­να­δι­κή απά­ντη­ση στο πα­ρά­λο­γο και τον αυ­ταρ­χι­σμό ο Κώ­στας Σακ­κάς επέ­λε­ξε την απερ­γία πεί­νας. Με τον τρό­πο αυ­τό πράτ­τει ενά­ντια στις βιο­λο­γι­κές και κοι­νω­νι­κές επι­τα­γές, υπε­ρα­σπι­ζό­με­νος μια αλή­θεια που πέ­ρα από τη δι­κή του κα­τά­στα­ση έκτα­κτης ανά­γκης, υπε­ρα­σπί­ζε­ται και μια αλή­θεια όλων μας (αφού η απου­σία δί­κης, άρα και στοι­χεί­ων που οδη­γούν στην κρά­τη­ση, ου­σια­στι­κά πε­ρι­γρά­φει τον οποιο­δή­πο­τε πο­λί­τη ως ένο­χο εκ τον προ­τέ­ρων και ταυ­τό­χρο­να αδύ­να­μο στο να απο­δεί­ξει την αθω­ό­τη­τά του). Αντι­με­τω­πί­ζο­ντας το θά­να­το, ου­σια­στι­κά στε­ρεί από την όποια κυ­βέρ­νη­ση - κρά­τος - εξου­σία, το δι­καί­ω­μα να εξευ­τε­λί­ζει την αν­θρώ­πι­νη ζωή.

Υπάρ­χει και κά­τι ακό­μα

Για ακό­μη μια φο­ρά, η μνη­μο­νια­κή δη­μο­κρα­τία απο­δει­κνύ­ει πως ο κα­λύ­τε­ρος τρό­πος για να υπε­ρα­σπι­στεί τον εαυ­τό της εί­ναι η αυ­το­κα­τάρ­γη­σή της. Κα­τα­πα­τά τους νό­μους που η ίδια έχει δη­μιουρ­γή­σει, υιο­θε­τεί το δια­στρε­βλω­μέ­νο της εί­δω­λο ως μο­να­δι­κή της απει­κό­νι­ση και απλά απο­δει­κνύ­ει και επι­δει­κνύ­ει την εξου­σία της με μια πα­θη­τι­κή και ταυ­τό­χρο­να σι­δε­ρέ­νια σκλη­ρό­τη­τα: κοι­τά­ζο­ντας έναν άν­θρω­πο να αρ­γο­πε­θαί­νει χω­ρίς κα­μία κα­τη­γο­ρία, χω­ρίς κα­νέ­ναν λό­γο. Στην Ελ­λά­δα των αυ­το­κτο­νιών και του θα­νά­του ο κύ­ριος Αντώ­νης Σα­μα­ράς γυρ­νά στο σπί­τι του αρ­γά τη νύ­χτα. Και όταν δεν τον παίρ­νει ο ύπνος πά­νω σε έναν κυ­νι­σμό ντυ­μέ­νο με μα­ξι­λα­ρο­θή­κες, με­τρά­ει νε­κρούς μέ­χρι τε­λι­κά να κοι­μη­θεί….
Υπάρ­χει και κά­τι ακό­μα. Ένας άν­θρω­πός αρ­γο­πε­θαί­νει πε­ρι­φρου­ρού­με­νος στο κρε­βά­τι ενός νο­σο­κο­μεί­ου και εμείς γρά­φου­με άρ­θρα, δια­φω­νού­με, δια­μαρ­τυ­ρό­μα­στε… Μα υπάρ­χουν στιγ­μές που η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα εί­ναι αμεί­λι­κτα πρα­κτι­κή. Κά­που ανά­με­σα στη αυ­θόρ­μη­τη ορ­γή και στην απελ­πι­σία που σε πιά­νει όταν σκέ­φτε­σαι το πό­σο λί­γα μπο­ρείς να κά­νεις για να βοη­θή­σεις, έρ­χε­ται η στιγ­μή της από­φα­σης και της πρά­ξης. Και αυ­τή η στιγ­μή πλη­σιά­ζει για όλους μας.
Ας κλεί­σου­με με τον τρό­πο που ο ίδιος ο Κώ­στας Σακ­κάς απο­φά­σι­σε να κλεί­σει την ανα­κοί­νω­σή του από τις φυ­λα­κές. Με λί­γους στί­χους του Πά­μπλο Νε­ρού­δα:
«Αρ­γο­πε­θαί­νει όποιος δεν δια­κιν­δυ­νεύ­ει τη βε­βαιό­τη­τα για την αβε­βαιό­τη­τα για να κυ­νη­γή­σει ένα όνει­ρο, όποιος δεν επι­τρέ­πει στον εαυ­τό του του­λά­χι­στον μία φο­ρά στη ζωή του να απο­φύ­γει τις εχέ­φρο­νες συμ­βου­λές (...) Απο­φεύ­γου­με τον θά­να­το σε μι­κρές δό­σεις όταν θυ­μό­μα­στε πά­ντο­τε ότι για να εί­σαι ζω­ντα­νός χρειά­ζε­ται μια προ­σπά­θεια πο­λύ με­γα­λύ­τε­ρη απ’ το απλό γε­γο­νός της ανα­πνο­ής».

(στην εφημερίδα Εποχή)