Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2010

Κράτη... Προσωπικοτήτων


Ο παγκόσµιος χάρτης είναι διάσπαρτος µε κράτη µινιατούρες. Μακρινές ουτοπίες, µε εκκεντρικούς ηγέτες που συνθέτουν µια υπέροχη παρωδία της πραγµατικότητας.



Σε έναν κόσµο πολύπλοκο και παγκοσµιοποιηµένο, στον κόσµο της αυτόµατης παραγωγής, του µαζικού και της συνεχούς αντικατάστασης, τόσο συχνά το πρωτότυπο υπάρχει ταυτόχρονα µε το αντίγραφό του, η παρωδία µε το παρωδούµενο αντικείµενο, η πραγµατικότητα µε το είδωλό της. Δίπλα σε ένα άγαλµα επιβιώνουν χιλιάδες όµοια γύψινα, δίπλα σε µια κινηµατογραφική επιτυχία άπειρες µιµήσεις ή παρωδίες. Με τον ίδιο τρόπο, δίπλα στα εκατοντάδες κράτη βρίσκονται τα χιλιάδες micronations.

Τα micronations (µικροκράτη) είναι µια σειρά από κράτη-προσωπικές (ή οµαδικές) πρωτοβουλίες. Άλλοτε φτιαγµένα σε ξεχασµένες πλατφόρµες στη µέση του ωκεανού, άλλοτε σε περιοχές αποµακρυσµένες που διεκδικούν µια σχετική αυτονοµία και άλλοτε στο διαδίκτυο ή απλά στη φαντασία. Τα περισσότερα από αυτά, αν και προκαλούν κωµικό αποτέλεσµα µε τη φυσική τους ύπαρξη, αναπαράγουν µε επισηµότητα πτυχές ενός κανονικού κράτους. Την τελετουργία του εθνικού ύµνου και της σηµαίας, τον τιµητικό τίτλο του πρίγκιπα ή του βασιλιά, την κρατική εξωστρέφεια των γραµµατοσήµων και των νοµισµάτων (τεράστιας αξίας ανάµεσα στους συλλέκτες). Τα micronations είναι χειρονοµίες απλές σαν παιχνίδια, που όµως διεκδικούν το αυστηρό ύφος ενός θεσµού.
Μακρινές ουτοπίες και γεωγραφικά παράδοξα, τα κράτη αυτά εντυπωσιάζουν µε το ελάχιστο του µεγέθους τους και τον µεγάλο αριθµό τους. Μικρά όσο οι ελάχιστες ψηφίδες του παγκοσµίου χάρτη, µε σύνορά υποχρεωτικά στενά και πληθυσµό σαφώς περιορισµένο έχουν κοινό χαρακτηριστικό τους το γεγονός πως δεν αναγνωρίζονται από άλλα επίσηµα κράτη, δεν έχουν νοµική υπόσταση ή διεθνείς σχέσεις, ενώ συχνά η οικονοµία τους περιορίζεται στον τουρισµό του παραδόξου.
Φτιαγµένα άλλοτε από µεγαλοµανείς και εκκεντρικούς, άλλοτε από σύγχρονους αναχωρητές και ερηµίτες, απατεώνες ή απλά µισάνθρωπους και άλλοτε από επιθυµία για την ουτοπία. Χόµπι τραβηγµένα µε απόλυτη προσήλωση στα άκρα, παρορµήσεις προς το δίκαιο µιας άλλης κοινωνίας ή απλά πρωτότυπος τρόπος φοροδιαφυγής.

Τα πιο παλιά micronations καταγράφονται ήδη τον 19ο αιώνα, όπως τα νησιά Cocos στην Αυστραλία, ή το βασίλειο της Redonda, στην Καραϊβική. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, όταν οι ανεξάρτητες κοινότητες είχαν πάρει µια χροιά που ακροβατούσε ανάµεσα στο πολιτικό και το όνειρο, ο αριθµός των µικροκρατών πολλαπλασιάστηκε σηµαντικά. Τα τελευταία χρόνια, και κυρίως µε τη δηµιουργία του ίντερνετ, ο αριθµός αυτός έγινε ακόµα µεγαλύτερος, αλλά και η ίδια η µορφή του εγχειρήµατος άλλαξε. Προσθέτοντας την οµορφιά της απλότητας, αφαιρώντας την αυθεντικότητα του ρίσκου. Σήµερα συναντά κανείς περισσότερα micronations φτιαγµένα για καλλιτεχνικούς λόγους (όπως αυτό του Neue Slowenische Kunst) ή απλά ως αστεία (όπως το Lovely του άγγλου κωµικού Danny Wallace), µε τους δηµιουργούς τους να επιλέγουν να αναµετρηθούν πρωτίστως µε τη φαντασία και δευτερευόντως µε την περιπέτεια.

(στο τελευταίο τευχος του περιοδικού Γαλέρα: http://galera.gr/magazine/modules/articles/article.php?id=1980 )

Δεν υπάρχουν σχόλια: