Η οικογένεια των Σίμπσονς κλείνει τα 500 επεισόδια

Στις 19 Φεβρουαρίου, οι Σίμπσονς συμπλήρωσαν τα 500 επεισόδια. Καλεσμένος στο επετειακό επεισόδιο, ήταν ο Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτής και διευθυντής του WikiLeaks χαρίζοντας τη φωνή του στη δισδιάστατη εκδοχή του εαυτού του.


ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

Του
Θωμά Τσαλαπάτη

χάρτινη οικογένεια των Σίμπσονς κατάφερε εδώ και 23 χρόνια, ίσως πιο έντονα από κάθε άλλη τηλεοπτική σειρά, να αιχμαλωτίσει το καθημερινό, να το φιλτράρει μέσα από τη δική της αίσθηση και να το μεταδώσει με κριτική ακρίβεια και κωμική ανατρεπτικότητα. Η τηλεοπτική εκπομπή, αποτελεί τη μακροβιότερη και ίσως πιο πετυχημένη σειρά στην ιστορία της τηλεόρασης. Στις 19 Φεβρουαρίου, οι Σίμπσονς συμπλήρωσαν τα 500 επεισόδια. Καλεσμένος στο επετειακό επεισόδιο, ήταν ο Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτής και διευθυντής του WikiLeaks χαρίζοντας τη φωνή του στη δισδιάστατη εκδοχή του εαυτού του. Φυσικά, η συμμετοχή του Ασάνζ, δεν αποτελεί έκπληξη, αφού τα περασμένα χρόνια εκατοντάδες αναγνωρίσιμα πρόσωπα πέρασαν από τον κόσμο των Σίμπσονς με έκτακτες εμφανίσεις. Ηθοποιοί και τραγουδιστές, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, αθλητές, επιστήμονες και συγγραφείς υποδύθηκαν χαρακτήρες ή απλά τον εαυτό τους. Επιλογές άλλοτε αναμενόμενες, άλλοτε εντυπωσιακές και κάποιες φορές παράδοξες: ο Τζιμ Τζάρμους, ο Γκορ Βιντάλ, ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, ο Ντέιβιντ Μάμετ, ο Στίβεν Χόκιν και ο Τόνι Μπλερ εμφανίστηκαν μαζί με πολλούς άλλους, ως αυστηρά κίτρινες φιγούρες μέσα στον πολύχρωμο κόσμο του κινουμένου σχεδίου. Η συμμετοχή τους δεν περιγράφει απλά το κύρος της εκπομπής, αλλά ταυτόχρονα και το μέγεθος ενσωμάτωσης τής εικόνας του κόσμου στο συγκεκριμένο κινούμενο σχέδιο. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…

Η πινακοθήκη του Σπρίνγκφιλντ

Όλα ξεκίνησαν το 1987, όταν ο γνωστός στην underground κοινότητα των κόμιξ Ματ Γκρόνινγκ δημιούργησε τη σειρά κινουμένων σχεδίων ως συνοδευτική για το σόου της Τρέισι Ούλμαν. Η μεγάλη επιτυχία των σύντομων περιστατικών, οδήγησε στην αυτονόμηση τους από το σόου. Οι Σίμπσονς απέκτησαν το δικό τους τηλεοπτικό χρόνο, ξεκινώντας τη δημιουργία ενός κόσμου χαρακτήρων και τοποθεσιών που μέχρι και σήμερα εξελίσσεται.
Κέντρο της σειράς αποτελεί η οικογένεια των Σίμπσονς, μια δυσλειτουργική ομάδα με καθημερινά χαρακτηριστικά. Ο Χόμερ, η Μαρτζ και τα παιδιά τους Μπαρτ, Λίζα και Μάγκι βρίσκονται στο κέντρο μιας σπείρας χαρακτήρων που από επεισόδιο σε επεισόδιο ξεδιπλώνεται. Αρχικά ώστε να περιλάβει συγγενείς, κατοικίδια και γείτονες και τελικά, υπέργηρους βιομήχανους, αλκοολικούς κλόουν, θλιμμένους μπάρμαν, αριστερόχειρες χριστιανούς και ραδιενεργά ψάρια με τρία μάτια. Η οικογένεια γίνεται πόλη και η πόλη κόσμος. Το μοτίβο της μικρής πόλης, ένα αρχέτυπο που τόσο συχνά συναντούμε στην αμερικανική λογοτεχνία (στα έργα του Σέργουντ Άντερσον, του Φόκνερ, του Άπνταϊκ και τόσων άλλων), ορίζει την κλίμακα. Το Σπρίνγκφιλντ (ο χώρος δράσης σχεδόν όλων των επεισοδίων) είναι η κάθε μικρή αμερικανική πόλη και ταυτόχρονα όλες οι πόλεις μαζί. Όσο μεγαλύτερη, λοιπόν, γίνεται η εστίαση στα χαρακτηριστικά της, τόσο πιο έντονο είναι και το άνοιγμα στο οικουμενικό.
Το σχέδιο των Σίμπσονς ξεκινά από την παράδοση της πολύ απλής γραμμής όπως την συναντά κανείς στα στριπ των εφημερίδων. Με το πέρασμα των επεισοδίων οι επιφάνειες άρχισαν να εξελίσσονται, να αποκτούν βάθος και πολυπλοκότητα. Ο χάρτης των μορφών απλώνεται στη φαντασία. Με όμοιο τρόπο εξελίχθηκαν και οι πρωταγωνιστές. Ξεκινώντας από τελείως ορατά στερεότυπα, χειρονομίες και συμπεριφορές, η πινακοθήκη της σειράς μεταμορφώνει τους τύπους σε χαρακτήρες. Σταδιακά οι δισδιάστατοι ήρωες αποκτούν ιδιαιτερότητες, ρωγμές και εμμονές. Αδύναμοι και ατελείς, παραμένουν αθώοι στην ευκαιριακή τους υπεροψία, αγνοί στη στιγμιαία τους υπερβολή. Στη διαδικασία αυτή της ενηλικίωσης, ο θεατής μυείται και ταυτίζεται όλο και περισσότερο με τους πρωταγωνιστές. Και, καθώς οι ιστορίες διαδέχονται η μία την άλλη, εξοικειώνεται, αναγνωρίζει αναφορές σε παλαιότερα επεισόδια και καταστάσεις και τελικά γίνεται άτυπο μέλος της οικειότητας του Σπρίνγκφιλντ.

Μια επιθετική
παιδικότητα

Ο χρόνος στο Σπρίνγκφιλντ κυλά σταθερός. Οι ήρωες δεν γερνούν. Ηλικία τους είναι το παρόν. Και ενώ η επικαιρότητα μεταμορφώνει τις εποχές, το ύφος μένει επιδεικτικά το ίδιο. Όλη η σειρά χαρακτηρίζεται από το χιούμορ μιας επιθετικής παιδικότητας. Οι Σίμπσονς αποτέλεσαν το πρώτο κινούμενο σχέδιο που απευθύνθηκε ισότιμα και με εξίσου μεγάλη επιτυχία σε παιδιά και μεγάλους. Αντίστοιχες σειρές, όπως το Σάουθ Παρκ ή το Φάμιλι Γκέι καθιέρωσαν το είδος. Οι σειρές αυτές δεν απέσπασαν το κινούμενο σχέδιο από την παιδική ηλικία ώστε να το παραδώσουν σε μια ενήλικη κρίση. Αντίθετα, φίλτραραν τον κόσμο των ενηλίκων μέσα από το παιδικό βλέμμα, ώστε να τον παρουσιάσουν μεταφρασμένο. Συχνά σκληρό, ανόητο και θλιμμένο αλλά πάντοτε λυτρωτικά χιουμοριστικό.

(Στην εφημερίδα Εποχή)