Προς ένα νέο φιλελληνισμό

Oπως απέδειξε η συγκέντρωση της περασμένης Κυριακής και η κάλυψή της, τα μέσα ενημέρωσης ,περισσότερο από ποτέ, επιλέγουν και αποκλείουν πραγματικότητες, προβάλλουν αξιώσεις καθολικότητας για τη μερική τους θέαση, προσφέρουν μια επιλεκτική και στρεβλή ματιά με αξιώσεις αντικειμενικότητας. Κάθε θέμα που καλύπτουν, παρουσιάζει ταυτόχρονα - ανάλογα με τον τρόπο κάλυψής του- τις πολιτικές επιδιώξεις και τους στόχους των καναλιών. Στην εποχή της κρίσης, ο λόγος των καναλιών έπαυσε να είναι απλά συνοδευτικός της εξουσίας, έγινε ένας λόγος απαραίτητος για την επιβολή των μέτρων, μέσω των αποσιωπήσεων, των τονισμών και των υπογραμμίσεών του. Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη και ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζουν τα κανάλια την κοινή γνώμη της Ευρώπης και του υπόλοιπου δυτικού κόσμου για την Ελλάδα.

Το ψέμα των μίντια

Η γνώμη των ξένων, η εκτός Ελλάδας φωνή, υπήρξε πάντα αγαπημένο θέμα των δελτίων. Οι θρίαμβοι και οι καταστροφές, επικυρώνονταν πάντα από το βλέμμα του Άλλου. Σήμερα, στην πιο κρίσιμη ώρα, το βλέμμα αυτό μεταφράζεται σε επιχείρημα επιβολής, σε μια τροφή του πανικού για την αναγκαιότητα τόσο των μέτρων όσο και για την ταχύτητα της λήψης των αποφάσεων. Η γνώμη των ευρωπαίων, τα ρατσιστικά εξώφυλλα, τα υποτιμητικά στερεότυπα και οι απόλυτες και υπεραπλουστευτικές δηλώσεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων, προβάλλονται με τρόπο τέτοιο, ώστε να αποτελέσουν τον καθρέφτη της συνείδησης του μέσου Έλληνα. Ο συνδυασμός τού επαρχιωτισμού και της σκοπιμότητας των μέσων δημιουργεί στα μάτια μας μια Ευρώπη εχθρική και ταυτόχρονα δίκαιη σε αυτή της την εχθρότητα, μια ενσαρκωμένη ενοχή που ζητά τη μέρα της πληρωμής της. Είναι όμως έτσι;

Οι αλήθειες του διαδικτύου

Το διαδίκτυο προδίδει αλήθειες ταχύτατα, αλήθειες που δεν βρήκαν το χώρο τους στη μικρή οθόνη και που τόσο συχνά βοηθούν στο τίναγμα της σκόνης της τηλεοπτικής φλυαρίας. Την Κυριακή, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης κατά των νέων μέτρων αλλά και μετά τη λήξη της, το διαδίκτυο γέμισε από μηνύματα και φωτογραφίες συμπαράστασης από όλη την Ευρώπη και από όλο τον κόσμο. Εικόνες από το Βερολίνο, τη Φρανκφούρτη και το Άμστερνταμ παρουσιάζουν πανό που γράφουν ‘’Είμαστε όλοι Έλληνες’’, βίντεο μεταφέρουν χορούς και συνθήματα συμπαράστασης από τη Γαλλία, η φράση ‘’Grecia no esta sola’’ κάνει το γύρο της Λατινικής Αμερικής. Οι εκδηλώσεις αυτές έρχονται να προστεθούν σε ένα πρόσφατο κίνημα εκδήλωσης φιλελληνισμού, το οποίο αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες, ζητώντας ανάμεσα στα άλλα να δημιουργήσει, μια εναλλακτική και παράλληλη αλήθεια για το πώς βλέπει ο κόσμος την Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα και για το πώς εμείς οι ίδιοι αντιμετωπίζομε τον εαυτό μας. Οι κινήσεις περιγράφουν τη δημιουργία ενός αυθόρμητου νέου φιλελληνισμού.
Το κίνημα του φιλελληνισμού είναι ριζωμένο στην ευρωπαϊκή ιστορία. Η κίνηση η οποία διαμορφώθηκε κυρίως πριν και κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, υπήρξε μια ενσάρκωση πολλών ιδεών του ρομαντισμού, αλλά ταυτόχρονα και μια συνέχεια της στροφής της Ευρώπης προς την Αρχαία Ελλάδα. Το βλέμμα προς το ελληνικό παρελθόν υπήρξε μια διαδικασία επανεφεύρεσης του ευρωπαϊκού παρόντος. Η αρχαία Ελλάδα τροφοδότησε τις αισθητικές επιδιώξεις και τα ιδανικά της Αναγέννησης και τις πολιτικές αναζητήσεις του Διαφωτισμού. Ο Ρομαντισμός ήρθε να προσθέσει την εξιδανίκευση των σύγχρονων Ελλήνων, την περιγραφή τους ως συνεχιστών της αρχαίας Ελλάδας. Τα στοιχεία αυτά σε συνδυασμό, τόσο με τις ιδέες περί ελευθερίας και εθνικής ανεξαρτησίας, όπως διαμορφώθηκαν μετά την γαλλική επανάσταση, όσο και με το πνεύμα της περιπέτειας που κυριαρχούσε στα χρόνια του Βυρωνισμού, έφερε πολλούς Ευρωπαίους στην Ελλάδα, τους έκανε να πολεμήσουν στην ελληνική επανάσταση, παρά τον τότε κυρίαρχο λόγο των κυβερνήσεών τους και της Ιεράς Συμμαχίας.

Εχθροί και φίλοι…

Η Ελλάδα των τελευταίων ετών έγινε και πάλι αντικείμενο εισαγόμενης εχθρότητας και φιλίας. Σημείο καμπής της αρχικής γνώμης προς τη χώρα, υπήρξε το κίνημα των πλατειών. Μέσα από το αυθόρμητο δίκτυο αντίστασης στα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργήθηκε μια άτυπή διεθνής αλληλεγγύης, πληροφόρησης και αναζήτησης. Το κίνημα αυτό κατάφερε να ξεπεράσει κατά πολύ τη φίμωση από τα κυρίαρχα μέσα, επιβάλλοντας μια εξωστρέφεια στα προβλήματα του ευρωπαϊκού Νότου. Διανοούμενοι εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους, πολλοί εκ των οποίων, όπως ο Λουίς Σεπουλβέδα ή η Αριάν Μνούσκιν, βρέθηκαν στην πλατεία Συντάγματος. Η Ελλάδα, ως πρώτη χώρα που χτυπιέται αλλά και ως πειραματόζωο των αλλαγών, έγινε το κέντρο της σύγκρουσης.
Ο νέος φιλελληνισμός που αναπτύσσεται, διαφέρει ριζικά από τον παλαιό. Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν πια το βλέμμα τους στραμμένο στο παρελθόν της Ελλάδας, αναζητώντας έναν νέο εαυτό. Αντίθετα, αντικρίζουν στα μέτρα που επιβάλλονται στη χώρα μας, το δικό τους μέλλον, την κατάρρευση των δικών τους κοινωνιών. Η ταύτιση δεν προκύπτει από κάποιο θολό ιδανικό, αλλά από έναν φόβο και μια κατανόηση, από μια ευαισθησία ριζωμένη στο έδαφος του πραγματικού. Από μια πραγματική ανάγκη. Οι νέοι αυτοί εκφραστές αντιλαμβάνονται πως η μάχη που δίνεται στο ελληνικό έδαφος, είναι μια μάχη και για τις δικές τους μέρες, μια δική τους μάχη. Η έκβασή της στην Ελλάδα, προκρίνει την έκβαση για την Ευρώπη.
(στην εφημερίδα Εποχή)