Humba!: Ένα διαφορετικό αθλητικό έντυπο

* Love the game. Respect the game. Reclaim the game…


Το ποδόσφαιρο, αλλά και γενικότερα ο οργανωμένος αθλητισμός, αντιμετωπίστηκε συχνά με εχθρότητα από την ελληνική αριστερά. Το νέο όπιο του λαού, όπως χαρακτηρίστηκε, αναλύθηκε συχνά ως το πλέον διαδεδομένο μέσο αποπροσανατολισμού των μαζών, εκτόνωσης της όποιας οργής, ομαδοποίησης με όρους φανατικούς μέσα στη σχετικότητά τους. και αν κάτι τέτοιο όντως ισχύει ανά περιόδους (όπως π.χ. την περίοδο της χούντας με την πορεία του Παναθηναϊκού μέχρι το Γουέμπλεϊ), η ανάλυση παραμένει απλοϊκή.
Ένα κομμάτι της καθημερινότητας με τέτοια έκταση, έχει πτυχές διαφορετικές και σύνθετες, που ορίζουν το σύνολο ως μονάδες και ως συνδυασμοί. Αθλητές, φίλαθλοι και οπαδοί, διοικήσεις και επιχειρηματίες, κρατικός και ανεπίσημος τζόγος πρωταθλητισμός και ερασιτεχνισμός συνθέτουν ένα σύνολο με αντιθέσεις, καταφάσεις και αρνήσεις. Αθλητισμός δεν είναι μόνο η επίδοση, το σκορ και η βαθμολογία, αθλητισμός είναι και τα κάγκελα των κερκίδων, τα πανό, μια ασπρόμαυρη ιστορία του παρελθόντος, ένα δελτίο ερασιτεχνικής ομάδας και ένα κακόγουστο εξώφυλλο. Ο αθλητικός Tύπος, θεωρείται συχνά εξωαθλητική παράμετρος, απλός σχολιαστής των γεγονότων. Στην πραγματικότητα τα ΜΜΕ συνδιαμορφώνουν και επηρεάζουν την ταυτότητα του αθλητισμού και μάλιστα καθοριστικά. Η Ελλάδα, συγκεκριμένα, είναι η μόνη χώρα με τόσο μεγάλο αριθμό αθλητικών εφημερίδων και μάλιστα σε μεγάλο τους ποσοστό χρωματισμένων και στραμμένων στην υποστήριξη μιας ομάδας. Τόσο συχνά τα εξώφυλλα και τα άρθρα των εφημερίδων, τα μη διασταυρωμένα τους ρεπορτάζ και η προστακτική τους κλίση, δυναμιτίζουν και φανατίζουν σπρώχνοντας κινήσεις και πράξεις. Ανάμεσα στον αχανή αριθμό των εντύπων, το περιοδικό «Ηumba!» στέκεται σαν μια ευχάριστη εξαίρεση.

Για το κοινωνικό
και πολιτικό νόημα των σπορ

Το «Humba!» ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2010 και κυκλοφορεί κάθε τέσσερις μήνες. Τον Φεβρουάριο του 2011 κυκλοφόρησε το 4ο τεύχος. Πήρε την ονομασία του από τη τελετουργία του ποδοσφαιρικού πανηγυρισμού στο τέλος μιας αναμέτρησης. Κατά τον πανηγυρισμό αυτό, οπαδοί και αθλητές γίνονται ένα, υπερπηδώντας τους διαχωρισμούς ενωμένοι μέσω του ίδιου του αθλήματος.
Όπως μας πληροφορούν οι συντάκτες του «Humba!» από το editorial του πρώτου τεύχους, το περιοδικό αυτό δεν είναι μια πρόσθεση στον κανόνα των εντύπων. «Το περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας δεν αποτελεί ένα ακόμη έντυπο αθλητικής δημοσιογραφίας. Στις σελίδες του δεν θα βρείτε αποτελέσματα αγώνων, κριτική φάσεων, ανάλυση συστημάτων ή ανάλυση για το στοίχημα. Δεν θα βρείτε θέματα πιασάρικα, ούτε θέματα που εξυπηρετούν οτιδήποτε άλλο πέραν του «παιχνιδιού».»
Κεντρικό θέμα είναι η αλληλεπίδραση της κοινωνίας του αθλητισμού με την κοινωνία γενικότερα, οι σχέσεις που αναπτύσσονται, οι εξαιρέσεις στους διάφορους κανόνες και τελικά η ίδια η ουσία των σπορ. Θέματα όπως ο ρατσισμός, ο εθνικισμός, το εκρηκτικό έτος του 1968, το απαρτχάιντ, τα αμερικανικά γκέτο ή τα λατινοαμερικάνικα μπάριο περιγράφονται μέσα από την έκφρασή τους στα γήπεδα. Από τις σελίδες του περιοδικού μέχρι στιγμής έχουν περάσει θεματικές όπως ο τερματοφύλακας Λεβ Γιασίν, η γερμανική Sankt Pauli, η ποδοσφαιρική (και όχι μόνο) κόντρα ανάμεσα στη Γιουβέντους και την Τορίνο, αλλά και η πρόσφατη απεργία των Ελλήνων καλαθοσφαιριστών. Αφιερώματα στα ποδοσφαιρικά κόμιξ, στα αγγλικά γηπεδικά φανζίν, αλλά και κείμενα του Μανώλη Αναγνωστάκη για το ποδόσφαιρο, συνεντεύξεις με τον Τόνι Νέγκρι αλλά και τον Julious Erving.

Ο οπαδός ισάξιος του αθλητή

Στις σελίδες του περιοδικού η κερκίδα αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζεται και το γήπεδο. Ο οπαδός, έχει εδώ θέση ισάξια με αυτή του αθλητή, ως αναπόσπαστο κομμάτι της όλης διαδικασίας. Η έκφραση εντός και εκτός γηπέδου, οι αντιδράσεις, η κοινωνική καταγωγή των οπαδών έχουν την ίδια σημασία με τους τελικούς τις ήττες και τις νίκες των ομάδων: «Οι απόψεις των «παιδιών της κερκίδας» για αυτό που βλέπουν και αγαπούν, είναι εξίσου σημαντικές για εμάς με δηλώσεις παικτών, προπονητών ή άλλων παραγόντων για το «παιχνίδι». Το παρελθόν, το παρόν αλλά και το μέλλον της «οπαδικής κουλτούρας» είναι ζήτημα μείζονος σημασίας.»’
Βασικό προτέρημα του περιοδικού εγχειρήματος, είναι πως τελικά συνδέει την εξαίρεση του αθλητικού κανόνα όπως αυτός καταγράφεται από τα ΜΜΕ ή τον δημόσιο λόγο, με την αυθόρμητη ανάγκη προς το παιχνίδι, την αθωότητα της αλάνας, το μυθικό της ανάμνησης, τη σημασία του οπαδού, το ιδιωτικό όνειρο μιας παρέας πάνω από την τσόχα του Σουμπούτεο. Και τελικά καταφέρνει να αποδείξει πως με τρόπους τελείως διαφορετικούς το «παιχνίδι» είναι κάτι που μας αφορά όλους.
Η κεντρική διάθεση του περιοδικού γίνεται από το βιβλιοπωλείο Αλφειός (Χαριλάου Τρικούπη 22), ενώ διατίθεται και στα βιβλιοπωλεία του κέντρου της Αθήνας, στη Θεσσαλονίκη, το Βόλο¨, τα Γιάννενα και άλλες πόλεις της Ελλάδας.

(Στην εφημερίδα Εποχή)