Σάββατο 7 Ιουνίου 2014

ΜΟΥ­ΝΤΙΑΛ ΒΡΑ­ΖΙ­ΛΙΑΣ 2014: Κου­τσαί­νο­ντας στο κόκ­κι­νο χορ­τά­ρι



Iσως να μην εί­ναι τό­σο πα­ρα­κιν­δυ­νευ­μέ­νος ο συλ­λο­γι­σμός πως κά­θε κου­βέ­ντα για το πο­δό­σφαι­ρο α­πο­κτά δια­φο­ρε­τι­κή χροιά ύ­στε­ρα α­πό τις πρό­σφα­τες δη­μο­τι­κές ε­κλο­γές και τα α­πο­τε­λέ­σμα­τα στον Βό­λο και τον Πει­ραιά. Όχι για­τί πε­ρά­σα­με α­πό μια ε­πο­χή α­θωό­τη­τας σε μια δια­φο­ρε­τι­κή ε­πο­χή εκ­με­τάλ­λευ­σης, με­τά­φρα­σης του πο­δο­σφαί­ρου σε ά­με­σα και συ­γκε­κρι­μέ­να κέρ­δη και ο­φέ­λη. Αλλά για­τί υ­πάρ­χου­σες πα­θο­γέ­νειες, ο­ρα­τές α­πό και­ρό, α­πό­κτη­σαν ε­ξω­στρέ­φεια, πε­ρι­γρά­φη­καν ως α­ρε­τές και τε­λι­κά ε­πι­κρά­τη­σαν σε έ­να δια­φο­ρε­τι­κό πε­δίο, α­νοί­γο­ντας ά­γνω­στες και ε­πι­κίν­δυ­νες προο­πτι­κές. Τα ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, η πο­λι­τι­κή, η δια­φθο­ρά, οι δια­δρο­μές της νύ­χτας, οι ο­πα­δι­κοί στρα­τοί, τα τάγ­μα­τα ε­φό­δου και η εκ­κλη­σία σε ρό­λο α­να­πλη­ρω­μα­τι­κού δε­ξιού εξ­τρέμ συ­να­ντιού­νται στη σέ­ντρα του γη­πέ­δου, σε ζω­ντα­νή με­τά­δο­ση, σε έ­να α­γώ­να χω­ρίς διαι­τη­τές. Προ­βάλ­λο­ντας με τον κυ­νι­σμό του μό­νι­μου πρω­τα­θλη­τή τα μελ­λο­ντι­κά κύ­πελ­λα της πιο λα­ο­φι­λούς δυ­στο­πίας.
Η α­πλό­τη­τα και η α­φέ­λεια που υ­πάρ­χουν ως προϋπό­θε­ση για την δια­δι­κα­σία πα­ρα­κο­λού­θη­σης κά­θε θεά­μα­τος που προ­σφέ­ρε­ται α­πλά για μια πρό­χει­ρη τέρ­ψη, μοιά­ζουν με μα­κρι­νό α­νέκ­δο­το. Και το πο­δό­σφαι­ρο, ά­θλη­μα πιο κρί­σι­μο και α­πό τη ρω­σι­κή ρου­λέ­τα. Η φρά­ση «ά­ντε ψη­φί­σα­με, πά­με τώ­ρα να δού­με Μου­ντιάλ», η ο­ποία α­κού­στη­κε συ­χνά ως ε­πω­δός στις διά­φο­ρες πο­λι­τι­κές συ­ζη­τή­σεις, ε­νώ εί­χε ως πρό­θε­ση την ε­πι­τα­γή παύ­σης του πο­λι­τι­κού, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα α­κο­λου­θώ­ντας μια τε­θλα­σμέ­νη δια­δρο­μή ε­μπε­ριεί­χε ταυ­τό­χρο­να την άρ­ση της ε­πι­τα­γής αυ­τής. Όχι μο­νά­χα λό­γω των α­πο­τε­λε­σμά­των που προέ­κυ­ψαν α­πό τις ε­κλο­γές, αλ­λά και λό­γω των γε­γο­νό­των που προ­η­γή­θη­καν και συ­νο­δεύουν τη διε­ξα­γω­γή του Μου­ντιάλ στην Βρα­ζι­λία.

Μου­ντιάλ και πο­λι­τι­κές

Το μου­ντιάλ δεν ή­ταν πο­τέ α­νε­ξάρ­τη­το της πο­λι­τι­κής. Ξε­κι­νώ­ντας α­πό το 1934 στην Ιτα­λία και την ε­μπλο­κή του Μου­σο­λί­νι, περ­νώ­ντας στο 1954 στην Ελβε­τία και το «Θαύ­μα της Βέρ­νης», με τη Δυ­τι­κή Γερ­μα­νία να ε­που­λώ­νει το με­τα­πο­λε­μι­κό της γό­η­τρο, φτά­νο­ντας μέ­χρι τη δι­κτα­το­ρι­κή Αργε­ντι­νή του 1978, με τις μα­ζι­κές ε­ξα­φα­νί­σεις πο­λι­τών, τα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης του βρώ­μι­κου πο­λέ­μου να α­πέ­χουν λί­γα χι­λιό­με­τρα α­πό τα γή­πε­δα και το κα­θε­στώς να πι­στώ­νε­ται κά­θε νί­κη της ε­θνι­κής ως προ­σω­πι­κό θρίαμ­βο. Αυ­τό που μοιά­ζει πρω­τό­γνω­ρο με το φε­τι­νό Μου­ντιάλ στη Βρα­ζι­λία εί­ναι το πώς για πρώ­τη φο­ρά έ­να λαϊκό θέ­α­μα κα­τά­φε­ρε να προ­κα­λέ­σει τέ­τοια λαϊκή δυ­σα­ρέ­σκεια. Και μά­λι­στα στην κα­τε­ξο­χήν χώ­ρα του πο­δο­σφαί­ρου. Ίσως για­τί η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα μι­σεί τα στε­ρεό­τυ­πα (ό­πως ο Μπέ­ος τον Σο­πέν ή ο Μα­ρι­νά­κης τις προ­τά­σεις με πά­νω α­πό 5 λέ­ξεις) ή ί­σως για­τί οι α­νά­γκες ε­πι­βά­λουν τις δι­κές τους προ­τε­ραιό­τη­τες.
Η Βρα­ζι­λία εί­ναι μια α­πό τις 10 με­γα­λύ­τε­ρες οι­κο­νο­μίες στον κό­σμο, ση­μειώ­νο­ντας ρα­γδαίους ρυθ­μούς α­νά­πτυ­ξης τις τε­λευ­ταίες δε­κα­ε­τίες. Ταυ­τό­χρο­να εί­ναι μια α­πό τις χώ­ρες με τις πιο έ­ντο­νες κοι­νω­νι­κές α­ντι­θέ­σεις, με 34 ε­κα­τομ­μύ­ρια α­νέρ­γους στις η­λι­κίες με­τα­ξύ 18 με 25. Έπει­τα α­πό αρ­κε­τά χρό­νια οι­κο­νο­μι­κής και κοι­νω­νι­κής α­νά­πτυ­ξης, η χώ­ρα περ­νά μία δύ­σκο­λη πε­ρίο­δο οι­κο­νο­μι­κής κάμ­ψης και αύ­ξη­σης του πλη­θω­ρι­σμού, και κυ­ρίως των τι­μών των ει­δών δια­τρο­φής. Η διορ­γά­νω­ση του Μου­ντιάλ (σε συν­δυα­σμό με τους Ολυ­μπια­κούς α­γώ­νες του Ρίο το 2016), με τα υ­πέ­ρο­γκα έ­ξο­δά της, ήρ­θε να συ­μπυ­κνώ­σει τον κοι­νω­νι­κό αυ­τό πα­ρα­λο­γι­σμό, να γί­νει σύμ­βο­λό του και ταυ­τό­χρο­να α­φορ­μή για με­ρι­κές α­πό τις με­γα­λύ­τε­ρες πο­ρείες που εί­δε η χώ­ρα τις τε­λευ­ταίες δε­κα­ε­τίες.

 Από τη Βρα­ζι­λιά­νι­κη Άνοι­ξη στο Μου­ντια­λι­κό κα­λο­καί­ρι

Η Βρα­ζι­λιά­νι­κή Άνοι­ξη του 2013, με πά­νω α­πό 2 ε­κα­τομ­μύ­ρια δια­δη­λω­τές σε πε­ρισ­σό­τε­ρες α­πό 100 πό­λεις, ξε­κί­νη­σε ως μια α­ντί­δρα­ση στην αύ­ξη­ση των ει­σι­τη­ρίων στα μέ­σα με­τα­φο­ράς (με α­φορ­μή το Μου­ντιάλ), αλ­λά κα­τά­φε­ρε να συ­μπυ­κνώ­σει και να εκ­φρά­σει μια συ­νο­λι­κό­τε­ρη αμ­φι­σβή­τη­ση ε­πι­τυγ­χά­νο­ντας πολ­λούς α­πό τους στό­χους της. Πα­ρ’ ό­λα αυ­τά οι κα­θη­με­ρι­νές πο­ρείες, οι συ­γκρού­σεις με την α­στυ­νο­μία (και ε­νίο­τε με το στρα­τό στις φα­βέ­λες) δεν έ­χουν στα­μα­τή­σει μέ­χρι και σή­με­ρα και απ’ ό­σο φαί­νε­ται θα κρα­τή­σουν για αρ­κε­τό και­ρό με­τά τις 12 Ιου­νίου (η­με­ρο­μη­νία έ­ναρ­ξης των α­γώ­νων).

 Το σύν­θη­μα «εκ­παί­δευ­ση και στέ­γα­ση, ό­χι μου­ντιάλ» που α­κούει κα­νείς κα­θη­με­ρι­νά στις πο­ρείες ε­μπε­ριέ­χει το αυ­το­νό­η­το των προ­τε­ραιο­τή­των, αλ­λά ταυ­τό­χρο­να και το ε­πι­τα­κτι­κό των ελ­λεί­ψεων. Η κυ­βέρ­νη­ση έ­χει ξο­δέ­ψει 6,5 δισ. λί­ρες για τη διορ­γά­νω­ση του Πα­γκο­σμίου Κυ­πέλ­λου, ε­νώ υ­πάρ­χουν κα­ταγ­γε­λίες για ε­μπλο­κή των ε­ται­ριών που α­νέ­λα­βαν τα έρ­γα σε προ­ε­κλο­γι­κές χρη­μα­το­δο­τή­σεις, κα­θώς και για υ­πέ­ρο­γκες δα­πά­νες.

Ενδει­κτι­κό της κα­κο­δια­χεί­ρι­σης εί­ναι οι με­γά­λες κα­θυ­στε­ρή­σεις στην ο­λο­κλή­ρω­ση των ερ­γα­σιών και απ’ ό­σο προ­βλέ­πε­ται μό­νο το 30% των έρ­γων υ­πο­δο­μής θα ο­λο­κλη­ρω­θεί. Στα στοι­χεία αυ­τά πρέ­πει να προ­στε­θούν τα δε­κά­δες ερ­γα­τι­κά α­τυ­χή­μα­τα, η κα­τα­πά­τη­ση δι­καιω­μά­των, οι ά­θλιες συν­θή­κες στα ερ­γο­τά­ξια με το 18ω­ρο να α­πο­τε­λεί κοι­νό τό­πο κα­θώς και η βίαιη εκ­δίω­ξη 250.000 αν­θρώ­πων α­πό φα­βέ­λες που βρί­σκο­νται κο­ντά σε στά­δια. Λό­γω ό­λων αυ­τών των συν­θη­κών, άλ­λω­στε, προ­κύ­πτει και έ­να α­πό τα πιο κομ­βι­κά έ­ξο­δα των α­γώ­νω­ν: 150.000 α­στυ­νο­μι­κοί, 20.000 στε­λέ­χη ε­ται­ριών προ­στα­σίας (με την Blackwater –γνω­στή για το βρώ­μι­κο ρό­λο της στον πό­λε­μο του Ιρά­κ- να πρω­το­στα­τεί) , ε­λι­κό­πτε­ρα, αύ­ρες τε­θω­ρα­κι­σμέ­να.

Πα­ρ’ ό­λη την κλι­μά­κω­ση της κα­τα­στο­λής, οι α­ντι­δρά­σεις δεν μοιά­ζουν να κο­πά­ζουν, ε­νώ διορ­γα­νώ­νο­νται φε­στι­βάλ ε­νά­ντια στο Μου­ντιά­λ, πι­κε­το­φο­ρίες, α­περ­γίες κα­θη­γη­τών, πυ­ρο­σβε­στών, ο­δη­γών λεω­φο­ρείων, ερ­γα­ζο­μέ­νων σε μου­σεία κ.α. Πρό­σφα­τα οι Anonymous δη­μο­σίευ­σαν μή­νυ­μα στο ο­ποίο α­να­κοί­νω­ναν την πρό­θε­σή τους να χτυ­πή­σουν χο­ρη­γούς του Πα­γκο­σμίου κυ­πέ­λου, κα­θώς και υ­πουρ­γεία της χώ­ρας.

Με ό­ρους τε­λείως δια­φο­ρε­τι­κούς τό­σο στη Βρα­ζι­λία ό­σο και ε­δώ (ό­πως ε­πί­σης σε τό­σες άλ­λες πε­ρι­πτώ­σεις), το πο­δό­σφαι­ρο και υ­περ­βιο­μη­χα­νι­κή του ε­κτί­να­ξη γί­νε­ται κομ­μά­τι μιας α­φή­γη­σης η ο­ποία, εκ­με­ταλ­λευό­με­νη πά­θη και ε­πι­θυ­μίες, κλί­μα­κες και με­γέ­θη, κέρ­δη και υ­περ­κέρ­δη, κα­τα­φέρ­νει να πα­ρα­κάμ­ψει τη δη­μο­κρα­τία και να ε­πι­βά­λει. Το θέ­α­μα γί­νε­ται κέ­ντρο μιας δια­δι­κα­σίας οι­κο­δό­μη­σης πο­λι­τι­κών και ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κών κύ­κλων που με­τα­μορ­φώ­νουν βε­βαιό­τη­τες, δι­καιώ­μα­τα και ε­λευ­θε­ρίες. Οι και­ροί κα­λούν σε ε­πα­γρύ­πνη­ση. ή ό­πως θα έ­λε­γε ο ποιη­τής: «πα­νέ­τοι­μοι/ το μά­τι ε­δώ ε­κεί/ να γρη­γο­ρού­με// μην αρ­χι­νί­σου­νε να πέ­φτου­νε/ τα τέρ­μα­τα/ βρο­χή/ και/ ητ­τη­θού­με»

(στην εφημερίδα Εποχή)

3 σχόλια:

Λωτοφάγος είπε...

Τηρουμένων των αναλογιών, θυμίζει το πάρτι των Ολυμπιακών του 2004, που ακόμα το πληρώνουμε, και για το οποίο κανείς δεν έχει λογοδοτήσει.
Η διαφορά είναι στα μεγέθη και στις φαβέλες.
Κι όμως, ελάχιστοι ενδιαφέρονται για όλη αυτή τη ληστεία. Μόνο το θέαμα περιμένουν. Ούτε καν τον άρτον.

groucho marxism είπε...

ναι ισχυει. και μάλιστα σκεφτόμουν πως είναι ο κατάλληλος χρόνος να ανοιξει αυτη η κουβέντα. ειδικα τώρα. Οι ολυμπιακοί επίσης πέρα από το πρακτικό (ατυχήματα, υπερκοστολογήσεις, ξεπούλημα, αρχή κλιμάκωσης της καταστωλής) νομίζω πως είναι και το κυρίαρχο σύμβολο της προηγούμενης περιόδου, της περιόδου που τελείωσε με τον ερχομό της κρίσης. και μέσα τους προσφέρουν πολλά κλειδιά για την κατανόηση όσων ζούμε σήμερα θαρρω

Βασίλης Ευγενίδης είπε...

Κι ένα τραγούδι του Βασίλη Νικολαϊδη που παραμένει, με τον τρόπο του, επίκαιρο:
http://www.youtube.com/watch?v=-WEgrGaVU-8