Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2019

Το αόρατο προάστιο


Παρέμενε αόρατο για οποιονδήποτε εκτός. Η μόνη θέα ήταν η θέα από το εσωτερικό του. Το προάστιο αυτό υπήρξε υπόσχεση παλαιότερων δεκαετιών. Το προάστιο αυτό δεν κατοικείται από ανθρώπους, αλλά από προσδοκίες. Προσδοκίες ντυμένες σε σώματα. Από εδώ βλέπεις την πόλη από απόσταση. Τίποτα δεν φτάνει εδώ. Τουλάχιστον τίποτα ολόκληρο. Όλα εδώ υπάρχουν ως απόηχος. Ως άηχο συμβάν κάπου στον ορίζοντα. Το άηχο είναι και αυτό κάτοικος της πόλης. Τα σώματα των κατοίκων απαλλαγμένα από το στριμωξίδι υπάρχουν εδώ με αργές κινήσεις, με μια οικονομία της άνεσης.
Η ανωνυμία της πόλης εδώ χάνεται. Όχι επειδή το επώνυμό σου κραυγάζει. Αλλά επειδή ένα βλέμμα είναι αρκετό για να σε ορίσει ως ξένο. Όχι όπως στα κλειστά συστήματα, που προσδιορίζουν την ξενότητα καθεαυτή χωρίς συμπαραδηλώσεις. Εδώ η λειτουργία είναι διαφορετική. Μια και τα μέλη της κοινότητας δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, μόνο στέκονται μονωμένα, αλλά ορίζουν ταυτόχρονα τα διακριτικά αυτά που περιγράφουν την ξενότητα. Την όψη, το ντύσιμο, τη συμπεριφορά. Ο ξένος εδώ είναι παντοτινός, μέσα ή έξω από το σύστημα. Η διαρκής παρουσία του εντός του συστήματος τον αναβαθμίζει σε εισβολέα.

Όσοι έφυγαν κατά δω, δεν είναι αποστάτες της τάξης τους. Δεν είναι μετανάστες του τόπου. Πιο πολύ μετανάστευσαν σε ένα ξένο συναίσθημα. Ένα συναίσθημα που δεν θα ολοκληρώσουν ποτέ. Ίσως μόνο όταν αντιληφθούν πως νέοι μετανάστες πλησιάζουν προς το δικό τους –μονίμως νεόκοπο στην αντίληψη- συναίσθημα.
Οι εργαζόμενοι στα ακριβά μαγαζιά του αόρατου προαστίου έχουνε το δικό τους ενδιαφέρον. Κυρίως για το πώς φαίνεται πως τοποθετούν τους εαυτούς τους σε σχέση με τη συμπεριφορά τους. Μοιάζουν να ανήκουν, όχι στην εργασία τους, αλλά σε αυτό που η εργασία τους αντιπροσωπεύει. Στον οίκο ή τη φίρμα ως ένα –έστω ελάχιστο- γρανάζι της, μοιάζουν να αποχωρίζονται την τάξη τους τη στιγμή που φορούν τη στολή εργασίας τους , τη στολή αυτή που υπό άλλες συνθήκες θα περιέγραφε την τάξη από την οποία προέρχονται και την εκμετάλλευση την οποία υφίστανται. Υπερήφανοι, θα σε εξυπηρετήσουν. Σαν να συνεχίζουν μια αέναη συλλογική χειρονομία προσφοράς και συναλλαγής, γεννημένης ταυτόχρονα με το σύγχρονο κόσμο.
Η ταξική ρευστότητα και η ευκινησία που οι παλαιότερες δεκαετίες υπόσχονταν, τώρα μοιάζουν να εκκρεμούν αναπάντητες. Η υπόσχεση που δόθηκε και μαζικά απορρίφτηκε, μοιάζει να μεταμορφώνεται σε ένα συνολικό αίτημα για αναμόρφωση. Όταν αυτό το αίτημα απορριφθεί με τη σειρά του, θα μετακινηθούμε σε έναν άνευ όρων ανταγωνισμό, με ελάχιστες προσδοκίες και για το λόγο αυτό με συγκρούσεις οξυμένες μέχρι την εξαφάνιση.

Ο ανεκτικός ατομισμός πέρασε στη συλλογικότητα (θέλοντας να εξυπηρετήσει τον εαυτό του καταρχήν, αλλά αναπότρεπτα συναντώντας και τους γύρω) και τώρα επιστρέφει στην αναδίπλωση οργισμένος, σαν πληγωμένο αγρίμι που γύρεψε τις ανοιχτές πεδιάδες και τώρα γυρνά στην τσακισμένη φωλιά του. Εκεί θα κατοικεί, μαζί με τους λόγους που το έδιωξαν, αλλά ταυτόχρονα μαζί και με αυτούς που τον έκαναν να επιστρέψει. Εκεί περιμένει την επόμενη στροφή της μοναχικής ιστορίας, η οποία για λίγο μας γέλασε πως θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο και όμως ήταν αυτή ξανά από την αρχή, πιο πολύ ο εαυτός της από κάθε άλλη φορά. Θριαμβεύτρια, ακονισμένη και χυδαία εντός της κυνικής μοναχικότητας του διαρκώς νικητή.
Ω ναι, ο χρόνος περνάει ήρεμα στο αόρατο προάστιο. Κανείς εδώ δεν μιλάει, παρά μόνο άμα χρειάζεται και οι μεγάλες μάντρες υπόσχονται μυστικά να κατοικούν εντός τους, μυστικά που ποτέ δεν θα μάθεις και που ποτέ δεν θα μπορούσες να καταλάβεις. Αυτή είναι η πραγματική περιουσία τους. Αυτό το ποτέ.
Όλα εδώ στιβαρά ζητούν να σε αντιμετωπίσουν. Στο αόρατο προάστιο, το μόνο νόμισμα που περνά είναι ένα εχθές που αποτράπηκε. Και η βεβαιότητα που χτίζεται από αυτή την αποτροπή για το γεγονός πως το δικό σου αύριο δεν θα έρθει ποτέ.
Εδώ η απουσία σου είναι το πραγματικό όνομα όλων των οδών.

(στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: