Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Nικόλας Ευαντινός Μικρές αγγελίες και ειδήσεις



Μισό αναζητά το χαμένο του μισό
Στην ατελείωτη πλατεία
του «δεν γνωρίζω τίποτα πια…»
εξαφανίστηκε κοπέλα

λυγερή σαν μύχιος πόθος
απτή σαν μαξιλάρι εφήβου που προβάρει φιλιά
ανέκφραστη σαν αδιέξοδο καλντερίμι.

Φορούσε φόβο για την επιφάνεια
και όχι το βάθος των θαλασσών,
αγωνία για τις γλώσσες
και όχι τον σπινθήρα των πυρκαγιών.

Όποιος την δει
ας με ειδοποιήσει.
Ανάποδα γυρισμένο θα με βρει
να κοιτώ έναν απέραντο τοίχο,
με πλάτη προς τις κάννες
των όπλων που στήθηκαν
για κάποιον
που δεν μπορώ να γίνω.

(από τη συλλογή
Μικρές αγγελίες και ειδήσεις)







«Βάσις, Φρουρά, Εξηκονταρχία
Πρεβέζης.
Την Κυριακή θ’ ακούσουμε την μπάντα.
Επήρα ένα βιβλιάριο τραπέζης,
Πρώτη κατάθεσις δραχμαί τριάντα»
Κώστας Καρυωτάκης, «Πρέβεζα»

Συχνά η ποίηση καταγράφεται ως μια ανάταση του ανθρώπου, απ ό,τι γύρω του προσφέρει απάθεια, στασιμότητα, ό,τι αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα ως τυχαία και μόνιμη επανάληψη ενός ελάχιστου καθημερινού. Το κοινότοπο στην ποίηση εντοπίζεται με την πρώτη εμφάνιση του μοντερνισμού, με «τα άνθη του κακού» του Μποντλέρ, το 1857. Το στοιχείο αυτό έγινε συχνά λογοτεχνικό σημείο στην ποίηση καλλιτεχνών όπως ο Λαφόργκ, ο Βερλέν, ο Έλιοτ, ο Καρυωτάκης, ο Τέλλος Άγρας, ο Σεφέρης κ.τ.λ. (για να αναφέρουμε απλά τα πιο γνωστά και κλασικά παραδείγματα), είτε για να χτυπηθεί ως μια κατάσταση απώλειας του αυθεντικού από τη ζωή, είτε για να περιγραφεί ως μια κατάσταση ήσυχης φθοράς του ίδιου του ποιητικού υποκειμένου. Η ανία, η μελαγχολία, η καθημερινή ήρεμη ήττα σε μια μάχη που δεν δόθηκε έγιναν κομμάτια μιας ποίησης γραμμένης ακριβώς για να ξεπεράσει αυτές τις καταστάσεις. Η ποίηση κάθε εποχής, αναμετριέται με το τίποτα που της προσφέρεται αφειδώς, ένα περιβάλλον εχθρικό στη στασιμότητα του, ψάχνοντας τα δικά της όπλα, τις δικές της απαντήσεις απέναντι σε ό,τι απλά υπάρχει χωρίς να ρωτά.

Πανταχού απών

O Νικόλας Ευαντινός γεννήθηκε το 1982 στην Ιεράπετρα της Κρήτης, σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία με μεταπτυχιακό στη νεοελληνική φιλολογία. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τη μουσική και πρόσφατα κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος με τον τίτλο «Πανταχού απών». Ο ίδιος περιγράφει: «Η στιγμή που δεν χωράς στον εαυτό σου… η στιγμή που ξεχειλίζεις προς τον κόσμο… η στιγμή που η ύπαρξή σου ουδέτερη και φωτεινή είναι πανταχού παρούσα ενώ ταυτόχρονα εσύ, όπως οι άλλοι σε γνωρίσανε και σε μάθανε, φαντάζεις πανταχού απών…». Είναι η στιγμή αυτή που γονιμοποιεί και την ποίησή του.
Η ποιητική συλλογή με τίτλο «Μικρές αγγελίες και ειδήσεις», εκδόθηκε στον Γαβριηλίδη το 2008 και αποτελεί την πρώτη του συλλογή. Όπως μας πληροφορεί και ο τίτλος, το βιβλίο αποτελείται από μια σειρά ανακοινώσεων, αγγελιών, δελτίων, ενοικιαστηρίων, ιατρικών ανακοινωθέντων κ.τ.λ. Σκοπίμως ο Ευαντινός επιλέγει ως καμβά τον πιο στεγνό τρόπο δημοσίου γραπτού λόγου. Κρατάει το περίγραμμα της δημόσιας χρήσης και επαναλαμβάνει βασικά χαρακτηριστικά αυτού του τρόπου. Είναι ενδεικτικό πως τα ποιήματά του, σχεδόν στο σύνολό τους, περιέχουν λέξεις φθαρμένες από το τυπικό της πληροφόρησης κόντρα στην επικοινωνία: ζητείται, χαρίζεται, αναζητείται…

Σκαλωσιά ανέγερσης στίχων
Το ποίημα μοιάζει να υπάρχει ως ένα αυτοτελές αντικείμενο, μεταμφιεσμένο σε καθημερινή χειρονομία έντυπης χρηστικότητας. Η ποίηση του Ευαντινού ξεκινά σε αυτό ακριβώς το σημείο. Και ενώ η πρόθεση του ποιητή μοιάζει όμοια με κάθε ανθρώπου που συντάσσει μια αγγελία, η κατάσταση της ποίησης του επιβάλλει μια διαφορετική λειτουργία. Να ζητά μια φωτογραφία που να απεικονίζει τα γερατειά του, ένα σκαμνί κατηγορουμένου, να χαρίζει ένα ξυράφι στην αιωνιότητα, να ενοικιάζει ρήσεις και να ψάχνει μια κοπέλα και έναν ομιχλώδη καπετάνιο. Τα ιατρικά ανακοινωθέντα, βγαίνουν μέσα από το «νοσοκομείο της λευκής σελίδας» και αφορούν τον ποιητή και μόνο, μια ερώτηση διαλύει τη βουλή της δικτατορίας του Εγώ και ένα δελτίο καιρού καταλήγει στην προτροπή: Βγείτε όσο πιο μέσα μπορείτε! Η ανάγνωσή μας καταλογογραφεί μια καθημερινότητα αντικειμένων από τον κόσμο της ποίησης. Στοιχεία της μυθολογίας, ένας Πακιστανός δεκαπέντε ανεόρταστων γενεθλίων, η επιστολή ενός εφήβου, μια αεροφωτογραφία του Ηρακλείου από το 1669, ένας χειροκροτικός μηχανισμός, ο Dr Frankenstein και ο Κέρβερος υπάρχουν ταυτόχρονα.
Η ποίηση του Νικόλα Ευαντινού περιγράφει έναν διαφορετικό τρόπο ειρωνείας. Το επίτευγμα εντοπίζεται στο σημείο που η ειρωνεία αυτή λειτουργεί ταυτόχρονα ως όχημα υπονόμευσης όποιου στοιχείου της ζωής δεν είναι ποίηση, αλλά και αρχιτεκτονικό στοιχείο (μέσω της κοινοτοπίας) αυτής ακριβώς της ποίησης. Το κοινότοπο δεν χρησιμοποιείται μόνο μέσα στο ποίημα, αποτελεί σημείο εκκίνησης της ίδιας της ποιητικής έκφρασης, καθώς και σκαλωσιά ανέγερσης των στίχων. Η γραφή τινάζει ό,τι πεζό και φθαρμένο από πάνω της χρησιμοποιώντας το, απαναδιατυπώνοντάς το, κατευθυνόμενη προς τον τρόπο της ποίησης, την επιθυμία για μια αυθεντική καλλιτεχνική ζωή.

(Στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: